نخستین دوره المپیاد بینالمللی نانوفناوری ویژه دانشآموزان مدارس، به میزبانی ایران و به صورت مجازی در حال برگزاری است. این رویداد علمی و پژوهشی که از آن بهعنوان یکی از مهمترین عرصههای رقابت علمی میان نوجوانان جهان یاد میشود، شاهد حضور گسترده شرکتکنندگانی از ۲۰ کشور و پنج قاره است. برگزاری چنین برنامهای در شرایط کنونی، بیانگر جایگاه برجسته ایران در عرصه نانوفناوری و توانمندی آن در ایجاد بستری بینالمللی برای تبادل دانش و پرورش استعدادهای نوظهور است.
افشین رمزی، دبیر دائم المپیاد بینالمللی نانوفناوری، در توضیح روند شکلگیری این رویداد اظهار داشت: «تجربه برگزاری ۱۶ دوره موفق المپیاد ملی نانو در ایران، ما را به این ایده رساند که ظرفیت و تجربه کشور میتواند در سطحی فراتر از مرزهای ملی مورد استفاده قرار گیرد. همین تجربه غنی، انگیزهای شد تا رقابتها از سطح ملی به سطح جهانی گسترش یابد.» وی همچنین تأکید کرد که در سالهای گذشته، رویدادهای بینالمللی بیشتر بر محور دانشجویان دانشگاهی متمرکز بود، اما این بار تمرکز بر دانشآموزان مدارس قرار گرفته است تا بستر کشف استعدادها و پرورش علاقهمندان به علم از سنین پایینتر فراهم شود.
دبیرخانه این المپیاد، که در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ایران مستقر است، با همکاری و حمایت باشگاه دانشآموزی، تمامی مراحل آمادهسازی و اجرای این رقابتها را بر عهده داشته است. به گفته برگزارکنندگان، هدف اصلی از برگزاری این دوره، ارتقای سطح آگاهی علمی و مهارتی دانشآموزان در حوزه فناوری نانو و تقویت روحیه همکاری علمی میان نسل جوان کشورهای مختلف است.
ساختار این المپیاد بهگونهای طراحی شده که علاوه بر جنبه رقابتی، جنبه آموزشی و تربیتی نیز داشته باشد. بر اساس دستورالعمل مسابقه، دانشآموزان شرکتکننده موظف بودند طی ۷۲ ساعت یک ویدئو آماده و ارائه کنند. در این ویدئو، هر گروه باید مدلی اقتصادی برای حل یک چالش زیستمحیطی طراحی و معرفی میکرد. انتخاب موضوع محیط زیست بهعنوان محور اصلی، نشاندهنده توجه برگزارکنندگان به مسائل جهانی و تلاش برای همگرایی علم با دغدغههای انسانی و اجتماعی است. از دیدگاه بسیاری از کارشناسان، این رویکرد میتواند نسل جوان را به تفکر خلاقانه در حل بحرانهای مشترک جهانی مانند آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی و مدیریت پسماند سوق دهد.
افزون بر این، برگزاری مسابقات به صورت مجازی فرصتی فراهم آورد تا محدودیتهای جغرافیایی از میان برداشته شود و دانشآموزان از کشورهای مختلف، بدون نیاز به سفر، بتوانند در این رقابتها مشارکت کنند. این روش علاوه بر کاهش هزینهها و تسهیل دسترسی، تجربهای نوین از دیپلماسی علمی دیجیتال را رقم زد که میتواند الگوی جدیدی برای سایر رویدادهای بینالمللی علمی باشد.
در کنار بخش رقابتی، کارگاههای آموزشی و نشستهای علمی نیز به صورت آنلاین برای شرکتکنندگان تدارک دیده شده است. این برنامهها با هدف ارتقای سطح دانش عمومی و تخصصی دانشآموزان در حوزه نانو و آشنایی بیشتر آنان با کاربردهای این فناوری در صنایع گوناگون برگزار میشود. فناوری نانو بهعنوان یکی از شاخصترین فناوریهای قرن حاضر، نقش مهمی در حوزههایی همچون پزشکی، کشاورزی، انرژی و محیط زیست ایفا میکند و آشنایی نسل جوان با این ظرفیتها میتواند در آینده نزدیک، مسیر پیشرفت علمی و صنعتی کشورها را هموار سازد.
بر اساس اعلام دبیرخانه المپیاد، نتایج نهایی این رقابتها هفته آینده منتشر خواهد شد و تیمهای برتر معرفی میشوند. داوری آثار توسط هیئتی از متخصصان حوزه نانوفناوری و محیط زیست از کشورهای مختلف صورت میگیرد تا روند ارزیابی با استانداردهای بینالمللی همخوانی داشته باشد. پیشبینی میشود برگزیدگان این دوره، مورد حمایتهای ویژه پژوهشی و آموزشی قرار گیرند تا بتوانند ایدههای خود را در آینده به مرحله اجرا و تجاریسازی برسانند.
برگزاری نخستین المپیاد بینالمللی نانوفناوری دانشآموزی در ایران، علاوه بر نمایش ظرفیتهای علمی کشور، نمادی از اهمیت دیپلماسی علمی است. این رویداد نه تنها موجب تعامل علمی میان دانشآموزان جهان میشود، بلکه میتواند زمینهساز روابط دوستانه و همکاریهای آینده میان کشورها نیز باشد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که دیپلماسی علمی، بهویژه در حوزههای نوینی همچون فناوری نانو، ابزاری مؤثر برای تقویت صلح، همزیستی و توسعه پایدار است.
از منظر داخلی نیز، برگزاری چنین رویدادی به رشد علمی و انگیزشی دانشآموزان ایرانی کمک شایانی خواهد کرد. مواجهه با رقبای بینالمللی و مشاهده سطح علمی آنان، فرصت بینظیری است که میتواند روحیه تلاش و خلاقیت را در نوجوانان ایرانی دوچندان کند. علاوه بر آن، نمایش توانمندیهای ایران در حوزه برگزاری رویدادهای علمی بینالمللی، موجب ارتقای جایگاه کشور در عرصه جهانی خواهد شد.
به نظر میرسد نخستین گام در مسیر بینالمللیسازی المپیاد نانو، با استقبال مناسب و مشارکت گسترده همراه شده است. این امر نویدبخش آیندهای روشن برای گسترش چنین برنامههایی است؛ آیندهای که در آن نوجوانان امروز، به پژوهشگران و دانشمندان فردا بدل خواهند شد و با بهرهگیری از نانوفناوری، گرههای پیچیده بشری را خواهند گشود.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران