پروژه توسعه و احداث مجموعه فرهنگی–گردشگری اوحدیه، در یکی از کهنترین و غنیترین بافتهای تاریخی شهر مراغه، بهزودی آماده بهرهبرداری رسمی خواهد شد. این پروژه که با تلاش شهرداری و شورای اسلامی شهر مراغه و با محوریت سازمان عمران و بازآفرینی شهری طراحی و اجرا شده، گامی بزرگ در راستای حفظ میراث فرهنگی و باززندهسازی فضاهای عمومی شهری محسوب میشود.
مراغه، با پیشینهای پرشکوه و آثار تاریخی ارزشمند، همواره یکی از کانونهای فرهنگی و هنری کشور بوده است. در این میان، منطقه اوحدیه بهعنوان آرامگاه اوحدی مراغهای، شاعر و عارف نامدار قرن هشتم هجری، یکی از نمادهای بارز هویت تاریخی و فرهنگی این شهر بهشمار میرود. اکنون، با اجرای این پروژه، پیوندی نو میان گذشته درخشان و زندگی امروزی شهروندان مراغه برقرار شده است؛ پیوندی که میتواند الگویی ماندگار برای توسعه پایدار شهری با رویکرد فرهنگی و انسانمحور باشد.
احیای هویت تاریخی در بستری معاصر
پروژه اوحدیه در زمینی به مساحت حدود ۹ هزار متر مربع اجرا شده و در راستای تحقق آن، بالغ بر ۶ هزار متر مربع از اراضی مجاور تملک و آزادسازی شده است. از جمله مهمترین اقدامات اجرایی در این طرح میتوان به تملک دو مدرسه و چندین ملک در اطراف مجموعه اشاره کرد؛ اقدامی که امکان طراحی یکپارچه و بدون مانع را فراهم آورده است.
عملیات خاکبرداری، زیرسازی و محوطهسازی این مجموعه نیز با استفاده از مصالح بومی و با الهام از سبک معماری سنتی منطقه انجام گرفته تا هماهنگی کامل با بافت تاریخی اطراف حفظ شود. یکی از ویژگیهای برجسته این پروژه، برچیدن دیوار پیرامون موزه ایلخانی و الحاق آن به فضای مجموعه فرهنگی اوحدیه است. این تصمیم، موجب ایجاد ارتباطی عمیقتر و ملموستر میان دو گنجینهی تاریخی و فرهنگی شده و به تقویت حس تعلق فضایی در میان بازدیدکنندگان کمک میکند.
معماری الهامگرفته از گذشته، برای آینده
ورودی مجموعه با طراحی خاص و بهرهگیری از آجرکاری سنتی و الهام از ستونهای موزه ایلخانی، فضایی دعوتکننده و اصیل خلق کرده است. همچنین، ساخت دو رواق سنگی در مقابل قبور دو شاعر برجسته مراغهای، ضمن ایجاد مکانی برای تفکر و تامل، به ارتقای بعد معنوی مجموعه نیز افزوده است.
فضای سبز مجموعه با مساحت ۱۳۰۰ متر مربع، یکی از شاخصههای مهم در طراحی این پروژه است. در این بخش، از گونههای گیاهی بومی مانند شمعدانی، آهار، ارغوان و شمشاد استفاده شده که نه تنها زیبایی بصری فضای سبز را افزایش داده، بلکه سازگاری بالایی با اقلیم نیمهخشک منطقه دارد. طراحی باغ نیز برگرفته از الگوی باغهای ایرانی بوده و نوعی پیوست فرهنگی به محیط بخشیده است.
شعر، نور، فرهنگ؛ جزئی از یک تجربه شهری
ورود به مجموعه اوحدیه تنها یک عبور فیزیکی نیست؛ بلکه سفری در دل تاریخ و هنر است. در بخش ورودی، نردههایی با طراحی هنرمندانه نصب شده که بر روی آنها اشعار شاعران مراغهای بهصورت خوشنویسی سیاهمشق حکاکی شدهاند. این ابتکار، نه تنها به فضا جلوهای شاعرانه بخشیده بلکه روح فرهنگ بومی را در معماری معاصر جاری ساخته است.
کتیبههایی با کاشیکاریهای سنتی و مضامین شعری نیز بهطور پراکنده در محوطه نصب شدهاند که ضمن ارتقاء جلوه بصری، یادآور پیشینه فرهنگی غنی مراغه و ادبیات پربار آن هستند.
نورپردازی مجموعه نیز با استفاده از چراغهای کلاسیک و نورهای ملایم انجام شده است تا حالوهوای آرامشبخش و تاریخی فضا در ساعات شبانه حفظ شود. این نورپردازی دقیق و متناسب، امکان بهرهمندی شهروندان از فضا در شب را نیز فراهم کرده و جذابیت مجموعه را دوچندان نموده است.
کاربریهای فرهنگی و اجتماعی؛ بازتعریف فضا برای انسان
مجموعه اوحدیه تنها مکانی برای بازدید از یک بنای تاریخی نیست، بلکه فضایی پویا و زنده برای تعاملات اجتماعی، فرهنگی و هنری طراحی شده است. در کنار آرامگاه اوحدی مراغهای و موزه ایلخانی، فضاهایی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی، نمایشگاههای هنری، کارگاههای آموزشی و برنامههای آیینی پیشبینی شده که میتوانند در طول سال، به رونق فرهنگی شهر کمک شایانی کنند.
مسیرهای پیادهروی مناسبسازیشده، نشیمنگاههای عمومی، غرفههای خدماتی و فرهنگی و سرویسهای بهداشتی، همگی با رویکردی انسانمحور طراحی شدهاند تا مجموعه اوحدیه به یکی از قطبهای گردشگری شهری و فضایی دلنشین برای گذران اوقات فراغت شهروندان تبدیل شود.
چشماندازی برای آینده
با بهرهبرداری رسمی از مجموعه فرهنگی–گردشگری اوحدیه، نه تنها گامی مهم در حفظ و احیای یکی از میراثهای تاریخی مراغه برداشته میشود، بلکه نمونهای موفق از بازآفرینی شهری با رویکرد فرهنگی نیز ارائه خواهد شد. این پروژه میتواند الگویی الهامبخش برای سایر شهرهای تاریخی کشور باشد که بهدنبال بهرهبرداری هوشمندانه از ظرفیتهای فرهنگی و تاریخی خود در مسیر توسعه پایدار شهری هستند.
در نهایت، اوحدیه از یک مکان تاریخی به یک مقصد فرهنگی–اجتماعی تبدیل شده است؛ فضایی که هم خاطرههای گذشته را زنده میکند و هم بستری برای خلق خاطرههای نو فراهم میسازد.
نظرات کاربران