فواید و خطرات سلولزگام (CMC)

ین ماده که با نام کربوکسی متیل سلولز نیز معرفی می‌شود، به عنوان یک عامل غلیظ کننده، در انواع محصولات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

محصولات کم‌چرب و آن‌هایی که با برچسب غذای رژیمی در بازار عرضه می‌شوند، حاوی افزودنی‌های غذایی، همانند، سلولزگام هستند.

کاربرد این افزودنی، به این صورت است که منجر به قوام غذا، غلیظ‌تر شدن آن و بهبود بافت غذا(خامه‌ای شکل) می‌شود. همچنین این ماده افزودنی، منجر به افزایش طول عمر محصولات تولید شده می‌شود. بنابراین، دلیل محبوبیت این افزودنی غذایی در بین تولیدکنندگان، به خاطر همین کارایی‌های آن می‌باشد که بع صورت گسترده، در انواع غذاها، ازCMC استفاده می‌شود.

سلولزگام یاCMC، چه فایده‌ای دارد؟

صمغ سلولزی یاCMC، تولید شده از دیواره‌های سلولی گیاهان، مانند: خمیر چوب و دانه‌های پنبه است و برای تهیه غذاهای غلیظ و خامه‌ای، بدون اضافه کردن چربی به کار برده می‌شود.
بنابراین برای افرادی که سعی در کنترل میزان چربی موجود در غذاها دارند، مصرف محصولات و غذاهایی کهCMC، به آنها اضافه شده است؛ پیشنهاد مناسبی خواهد بود.
این ماده افزودنی، به کاهش اشتهای فرد نیز، کمک می‌کند. درنتیجه، در بسیاری از مواد غذایی موجود در رژیم‌های لاغری جای می‌گیرد. زیرا به دلیل فیبر موجود درCMC، به عنوان یک پر کننده غذا عمل می‌کند و فرد با احساس سیری، غذای کمتری را مصرف می‌کند.

یکی از مشکلاتی که در اثر مصرف زیاد سلولزگام، برای افراد ایجاد می‌شود، بروز مشکلات گوارشی در افراد است. که به دلیل فیبر بالای موجود درCMC است. حتی تعدادی از افراد، براای کاهش وزن خود، ازCMC استفاده می‌کنند. زیرا با اثر ملینی که دارد، کار جذب روده‌ها را مختل می‌کند.

سلولز گام یاCMC، به صورت گسترده در محصولات زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نه تنها در انواع محصولات غذایی یافت می‌شود، بلکه می‌توان رگه‌هایی از کاربرد آن در تولید خمیر دندان‌ها، داروها و‌‌‌‌… مشاهده کرد.

ساختار شیمیایی کربوکسی متیل سلولز:

کربوکسی‌متیل‌سلولز یک پلیمر است که در آن گروه‌های کاربوکسیل (COOH) به گروه‌های هیدروکسیل (OH) سلولز متصل شده‌اند. این پلیمر یک مشتق شیمیایی از سلولز است که به وسیله انتقال گروه‌های کربوکسیل بر روی گروه‌های هیدروکسیل سلولز به دست می‌آید. این فرایند به عنوان کاربوکسیلاسیون شناخته می‌شود. کربوکسی‌متیل‌سلولز به عنوان یک پلیمر در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، دارویی و مواد شیمیایی استفاده می‌شود.

ساختار شیمیایی CMC

خطراتCMC چیست؟

با توجه به تاییدیهFDA در مورد CMC یا سلولزگام، این ماده افزودنی، به عنوان یک ماده ایمن و بی‌خطر معرفی شده است. اما چون یک غذای کاملاً سنتی نیست، هنوز هم احتمال وجود خطرات ناشناخته برای این افزودنی غذایی هست.

اما یکی از خطراتی که گریبان‌گیر افراد شده است؛ وجود محصولاتی است که تحت عنوان محصولات فیبر دار، به بازار معرفی و عرضه می‌شوند. اما باید توجه داشته باشید که فیبر موجود درCMC، به اندازه فیبر غذاها سالم نیست. همچنین یکی دیگر از خطراتی که ممکن است متوجه افراد شود این است که برخی از افزودنی ‌ها ممکن است واکنش آلرژیک و حساسیتی به دنبال داشته باشند که منجر به شوک آنافیلاکتیک شوند. که بروز این واکنش به نوبه خود نادر است. طبق مطالعات انجام شده، مصرف طولانی مدتCMC، می‌تواند منجر به بروز التهاب شود.

در سال ۲۰۲۱، مطالعاتی بر روی انسان انجام شد که نشان می‌داد، مصرف طولانی مدت سلولزگام، منجر به کاهش سطح باکتری‌های مفید و مواد مغذی روده خواهد شد. بنابراین، این تحقیقات حاکی از آن است که مصرف مداوم سلولزگام، منجر به ایجاد شرایط التهابی مزمن از جمله: کولیت، سندروم متابولیک و سرطان روده بزرگ شود. اما باید توجه داشته باشید، زمانی مصرف سلولزگام برای سلامتی انسان مضر است که مصرف این ماده افزودنی، بیش از مقدار میانگین مصرف روزانه یک فرد معمولی باشد. و برای اثبات این حقیقت، به مطالعات و تحقیقات انسانی گسترده‌تری احتیاج است. چنانچه نگران سلامت روده‌های خود هستید؛ می‌توانید قبل از مصرف سلولزگام با پزشک معالج خود مشورت کنید.

یا باید از آدامس سلولزی یاCMC، اجتناب کرد؟

بنا به تاییدیه سازمان غذا و دارو(FDA)، این افزودنی غذایی را به عنوان یک افزودنی نسبتاً ایمن ثبت شده کرده است. با اینکه هیچ ارزش غذایی ندارند اما در طیف گسترده‌ای از محصولات غذایی به کار برده می‌شود.