رجامبعد از شروع جنگ غزه، پرونده برجام بلاتکلیف‌تر از گذشته به روند خود ادامه می‌دهد. در این بین اخبار جذابی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص ایران مخابره نمی‌شود.
پس از درخواست گروسی برای سفر به ایران، شایعاتی درباره رد شدن این سفر مطرح شد. اما محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، در جمع خبرنگاران اعلام کرد: تعاملات ایران با آژانس به صورت طبیعی ادامه دارد و در جهت رفع ابهامات و توسعه همکاری‌ها، گفت‌وگوها ادامه می‌یابد. ایشان افزود: آقای گروسی نیز تمایل به سفر به ایران دارند و این در دستور کار ایشان است. در زمان مناسب، این سفر انجام خواهد شد، اما به دلیل تراکم برنامه‌ها، احتمالاً در اسفند این سفر انجام نخواهد شد و ممکن است در اردیبهشت ماه برگزار شود. همچنین، با توجه به برگزاری اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اردیبهشت آینده، آقای گروسی نیز دعوت شده‌اند تا در آن کنفرانس سخنرانی کنند.
سال آینده گروسی به تهران می‌آید؟
پس از درخواست گروسی برای سفر به ایران، شایعاتی درباره رد شدن این سفر مطرح شد. اما محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، در جمع خبرنگاران اعلام کرد: تعاملات ایران با آژانس در یک روال طبیعی ادامه دارد و در جهت رفع ابهامات و توسعه همکاری‌ها، گفت‌وگوها ادامه می‌یابد. ایشان افزودند: آقای گروسی نیز تمایل به سفر به ایران دارند و این در دستور کار ایشان است و در برنامه ما نیز قرار دارد که در زمان مناسب، این سفر انجام خواهد شد. اما به دلیل تراکم برنامه‌ها، احتمالاً این سفر در اسفند امکان پذیر نیست و با توجه به برگزاری اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اردیبهشت آینده، این سفر ممکن است در آن زمان انجام شود.
در واقع، درخواست مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سفر به تهران از سوی ایران رد نشده است؛ بلکه احتمال سفر رافائل گروسی به تهران در ماه اسفند کم است. همچنین، این سفر ممکن است در ماه اردیبهشت برگزار شود.
تیر و تار شدن روابط تهران و آژانس؟
پس از سفر گروسی به تهران در اسفند سال گذشته، به نظر می‌رسید که شرایط روابط بین تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تغییرات جدی را تجربه کرده و حتی پرونده برجام دوباره به میز مذاکره بازگشته است. اما این روزها، شاهد یک روند جدید در روابط آژانس با تهران هستیم و نگرانی‌هایی درباره تیره و تار شدن این روابط وجود دارد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، درباره اعلام مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برنامه هسته‌ای ایران را شفاف نمی‌داند، اظهاراتی داشت. او افزود: همانطور که ایران بارها اعلام کرده است، فعالیت‌های هسته‌ای این کشور صلح‌آمیز و مطابق با قوانین و مقررات بین‌المللی است و در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان انجام می‌شود. ما به مدیرکل آژانس توصیه می‌کنیم که از اظهارات خارج از چارچوب و وظایف حرفه‌ای خود خودداری کند و اجازه ندهد که آژانس به میدانی برای بحث‌های سیاسی، غیرحرفه‌ای و غیرفنی تبدیل شود.
با این حال، این بار نخستین بار نیست که گروسی انتقادات خود را از روابط بین ایران و آژانس بیان می‌کند، به ویژه پس از اجرای قانون راهبردی، شرایط پیچیده‌تر شده است. همانطور که سابقه روابط آژانس با ایران در طول سال‌های گذشته نشان می‌دهد، رویکرد این سازمان نسبت به ایران به مسائل سیاسی نیز متمایل است، علاوه بر مسائل فنی. با توجه به وضعیت کنونی، نگرانی‌های جدی درباره جلسه آینده شورای حکام و همچنین احتمال ارائه گزارش جدیدی علیه ایران به شورای امنیت وجود دارد.
تنها راه، زنده کردن برجام
به نظر می‌رسد که احیای برجام، که در حال حاضر همچنان وجود دارد، تنها راه حل مسائل بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تهران باشد. اما با شروع جنگ در غزه، مذاکراتی که در دوحه در حال اجرا بودند، به طور کامل دست به موقعیت بی‌ثباتی آویخته شده‌اند. در شرایطی که کشورهای غربی سعی دارند نقش ایران را در منطقه باب‌المندب تقویت کنند، احتمال برگزاری مذاکرات جدی کمتر است.
با این وجود، ناصر کنعانی، سخنگوی دیپلماسی، به تازگی درباره مذاکرات احیای برجام اظهاراتی داشته است. او بیان کرده است که این مسئله همچنان در دستور کار ایران است و بارها اعلام شده که رفع تحریم‌ها یکی از رویکردهای اساسی دولت و دیپلماسی است. همچنین، تلاش‌های دیپلماتیک همچنان ادامه دارد و گفت‌وگوهایی در این زمینه انجام شده و کانال‌های ارتباطی برای تبادل پیام در حال فعالیت هستند. با این حال، هنوز سرنوشت پرونده برجام در میان شرایط پیچیده منطقه مشخص نشده است.
نظرات کاربران