تفاوت حراج با مزایده و مناقصه چیست؟ با هامپوئیل همراه باشید و پاسخ سوال خود را در این مطلب بیابید.
با توجه به گزارش اقتصادی هامپوئیل، برای بسیاری از افراد این سوال پیش آمده است که حراج، مزایده و مناقصه چه تفاوتی با هم دارند؟ در کل، شیوه‌های بستن قراردادهای اداری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پیمان‌های مبتنی بر توافق و پیمان‌های مبتنی بر رقابت. روش‌های معاملاتی متعددی مانند حراج، مزایده، استعلام و مناقصه در دسته‌بندی پیمان‌های مبتنی بر رقابت جای می‌گیرند. واژه‌های مناقصه، حراج و مزایده اشتراکات مهمی را دارند، با این حال، علاوه بر شباهت‌ها، تفاوت‌های مهمی نیز دارند. به طور واضح، مناقصه در مقابل حراج و مزایده قرار می‌گیرد، بنابراین از دیدگاه تفاوت‌ها با دو مورد دیگر بسیار متفاوت است. هر یک از این فرآیندهای تجاری دارای یک مفهوم خاص می‌باشند و همچنین شامل انواع و مراحل مختلفی هستند. به منظور بهتر درک تفاوت حراج، مزایده و مناقصه، در ادامه به تعریف مجزای هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.
تعریف مزایده
مزایده فرآیندی است که در آن خدمات، کالاها و حقوق مالکیتی به فروش می‌رسند. در واقع، در مزایده، افراد مختلف پیشنهادات خود را برای خرید ارائه می‌دهند و سپس با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. در این فرایند، فروش با استفاده از افزایش قیمت به جای یک قیمت ثابت صورت می‌گیرد. فروشنده کالای خود را با یک قیمت نسبتاً پایین به فروش می‌گذارد و این قیمت به تدریج افزایش پیدا می‌کند تا زمانی که بیشترین پیشنهاد قیمتی را دریافت کند. در پایان مزایده، کالا به فردی که بیشترین پیشنهاد را ارائه کرده است، فروخته می‌شود.
کاربرد اصلی مزایده در مواردی مانند فروش اموال دولتی نظیر املاک، تجهیزات صنعتی، خودرو و غیره است. این شیوه برگزاری و تعیین قیمت، شبیه حراج است، اما مزایده دارای ملاحظات قانونی خاص خود است. به طور کلی، مزایده دارای ساختار و تشریفات قانونی خاص خود است. به عنوان مثال، مزایده برخلاف حراج، دارای یک قیمت پایه است که توسط کارشناس تعیین می‌شود و پیشنهاد قیمت از سوی خریداران باید حداقل از این قیمت پایه شروع شود.
تعریف مناقصه
مناقصه یکی از بهترین روش‌ها برای انتخاب بهترین پیشنهاد دهنده برای ارائه خدمات به صورت رسمی یا انجام پروژه است که با رعایت قوانین و مقررات صورت می‌گیرد. در این فرآیند، یک شرکت، دولت یا سازمان اعلام می‌کند که قصد برون‌سپاری یک خدمت یا پروژه خاص را به شرکت‌ها و افراد خارجی به صورت پیمانی دارد. سپس افراد یا شرکت‌هایی که توانایی انجام خدمات یا پروژه را دارند، اعلام آمادگی کرده و پیشنهادات خود را ارائه می‌دهند. این پیشنهادات توسط یک کمیته که از قبل انتخاب شده است، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند و این ارزیابی بر اساس معیارهایی چون کیفیت، شرایط، قیمت و تجربه صورت می‌گیرد. در نهایت، بهترین پیشنهاددهنده برای ارائه خدمات یا انجام پروژه انتخاب می‌شود.
معمولاً در مواردی مانند پروژه‌های بزرگ ساختمانی، قراردادهای دولتی، تأمین کالاهای بیمارستانی و دارویی، از مناقصه عمومی استفاده می‌شود، زیرا این نوع مناقصه از امنیت نسبتاً بیشتری برای سازمان‌ها به منظور انتخاب بهترین پیشنهاددهنده برخوردار است. همچنین، می‌تواند بهبود کیفیت خدمات و کالاها و کنترل هزینه‌ها را برای سازمان فراهم کند.
تعریف حراج
معنای اصلی حراج، فروش اجناس و کالا به قیمتی پایین‌تر از حد معمول در یک بازه زمانی مشخص است. در تعریف عمومی، فروختن یک چیز با قیمت پایین‌تر از قیمت اصلی را حراج می‌گویند. به عبارت دیگر، حراج یک مکانیزم از بازار است که فروشندگان یک پیشنهاد برای فروش ارائه می‌دهند و سپس خریداران پیشنهادات متوالی برای گرفتن تخفیف مطرح می‌کنند. در نهایت، به یک نتیجه مشخص رسیده و معامله زیر قیمت فروش بازار صورت می‌گیرد. معمولاً حراج به عنوان یک تکنیک بازاریابی یاد می‌شود که ارائه‌دهنده خدمات یا کالا، شرایط ویژه فروشی را به مشتریان ارائه می‌دهد.
برای بهترین درک از مفهوم حراج، بهتر است به یک مثال ساده بپردازیم. فرض کنید یک فروشگاه در زمینه مد و پوشاک فعالیت دارد و در پایان فصل، محصولات محبوب فصل قبل را با تخفیف ویژه به فروش می‌رساند. به عنوان مثال، در پایان تابستان، فروشگاه اقدام به فروش پوشاک تابستانی خود با یک تخفیف ویژه می‌کند. از دلایل مهم استفاده کسب و کارها از این شیوه، می‌توان به افزایش نقدینگی، کاهش موجودی انبار و کاهش ریسک اشاره کرد. طرح حراج برای هر دو طرف یک معامله برد-برد است، زیرا خریدار با مبلغ کم‌تری کالا را به دست می‌آورد و همچنین فروشنده به نقدینگی خود در کمترین زمان ممکن می‌رسد.
تفاوت مزایده و مناقصه
مزایده و مناقصه از شیوه‌هایی برای فروش و انتخاب بهترین پیشنهاددهنده برای انجام پروژه یا ارائه خدمات محسوب می‌شوند، اما مهم‌ترین تفاوت بین این دو در جابجایی خریدار و فروشنده است و دارای برخی تفاوت‌های مهم با یکدیگر هستند.
در روش مزایده، فرایند فروش از طریق افزایش قیمت انجام می‌شود، در حالی که در مناقصه معمولاً قیمت‌ها ثابت بوده و برنده با توجه به برخی معیارهای مشخص انتخاب می‌شود. مناقصه بیشتر در خدمات تامین کالا، پروژه‌های ساختمانی، خدمات حمل و نقل و خدمات پشتیبانی کاربرد دارد، اما مزایده معمولاً برای فروش ملک، اموال و کالاهای دولتی و خودرو استفاده می‌شود.
فرایند مزایده به صورت عمومی بوده و با حضور عموم صورت می‌گیرد، اما مناقصه معمولاً برای برخی شرکت‌ها با ویژگی‌ها و مهارت‌های خاص ارائه می‌شود. در مزایده، قیمت به صورت تدریجی دچار افزایش می‌شود تا زمانی که فرد دیگری پیشنهاد ندهد و به بالاترین پیشنهاد فروخته می‌شود. اما زمان ارسال پیشنهاد در مناقصه بسیار محدود بوده و پیشنهادات پس از پایان زمان مورد بررسی قرار می‌گیرند تا در نهایت برنده انتخاب شود.
تفاوت اصلی میان مزایده و مناقصه این است که مزایده برای فروش اموال دولتی است، اما مناقصه در انتخاب بهترین پیشنهاددهنده برای پروژه یا خدمات کاربرد دارد.
تفاوت حراج با مزایده
بله، حراج و مزایده در واقع تفاوت‌های مختلفی دارند، اما از نظر شرایط عمومی هیچ تفاوتی ندارند. واقعاً تنها تفاوت اصلی بین آن‌ها حد نصاب است، بنابراین تعیین نوع معامله از طریق برآورد قیمت صورت می‌گیرد. این فرآیندهای معامله در دو بخش دولتی و خصوصی وجود دارند. برای درک تفاوت میان این دو شیوه معاملاتی، شما را به آشنایی با برخی تفاوت‌های میان این دو دعوت می‌کنیم.
حراج توسط افراد عادی انجام می‌شود، اما مزایده معمولاً از سوی مقامات دولتی برگزار می‌شود. حراج دارای قیمت مبنایی نبوده و مطرح‌کننده بالاترین پیشنهاد، برنده شناخته می‌شود. در مزایده فروش اجناس از یک قیمت مشخص آغاز می‌شود که تعیین این قیمت برعهده کارشناس است. مزایده دارای تشریفات بوده و به صورت کتبی است، اما حراج کاملاً شفاهی و رضایی است. حراج به صورت رقابتی انجام می‌شود، اما مزایده معمولاً به طور محرمانه است. مزایده در پاکت‌های پیشنهاد و با قیمت مشخص می‌شود در حالی که حراج به صورت شفاف است.
مقایسه حراج با مناقصه
مناقصه یک فرآیند رقابتی است که به مناقصه‌گری که بهترین پیشنهاد را ارائه کرده باشد، واگذار می‌شود، با این وجود، با وجود برخی تشابهاتی که میان حراج و مناقصه وجود دارند، برخی تفاوت‌ها این دو فرآیند را از یکدیگر جدا می‌کنند.
از حراج به عنوان فروش مال یاد می‌شود، اما مناقصه خرید خدمات یا کالا است. با توجه به این که مناقصه یک خرید محسوب می‌شود، تأمین اعتبار باید از قبل انجام شود، اما این مسئله در حراج کاملاً برعکس است، زیرا حراج یک فروش بوده و چنین موضوعی در آن کاملاً منتفی است. خرید کالا یا خدمات در مناقصه با کمترین قیمت صورت می‌گیرد، در حالی که در حراج، فروش با قیمتی کم‌تر از قیمت متعارف بازار انجام می‌شود.
نتیجه گیری:
روش‌های معاملاتی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: توافق قیمتی و بر اساس رقابت. شیوه‌های معاملاتی حراج، مزایده و مناقصه در دسته معاملات رقابتی قرار می‌گیرند. همان‌طور که گفتیم، مزایده و مناقصه دارای برخی شباهت‌ها با حراج هستند، اما نمی‌توان تفاوت‌های میان آن‌ها را نادیده گرفت. هر کدام از این روش‌هایی که در معامله استفاده می‌شوند، در مواقع خاص و مختلفی کاربرد دارند، بنابراین باید میان آن‌ها تفاوت زیادی قائل شد. در این مقاله با تعریف هر‌کدام از این فرایند‌های فروش و خرید کالا و خدمات، به طور جداگانه آشنا شدید. حال دیگر از اهمیت حراج، مزایده و مناقصه مطلع هستید، بنابراین می‌توانید بهترین درک را از مفهوم این فرایند‌ها در زمینه خرید و فروش اجناس یا خدمات داشته باشید.
نظرات کاربران