نمایندگان در جلسه علنی صبح امروز (شنبه، 7 بهمن ماه) مجلس شورای اسلامی، در حین بررسی بخش هزینه‌ای لایحه بودجه سال 1403 کل کشور، با بند (ث) و ردیف‌های (7)، (8) و (9) تبصره (13) ماده یک این لایحه موافقت کردند. این اطلاعات از خبرنگار اقتصادی هامپوئیل منتقل شده است.
در بند (ث) تبصره (13) ماده واحده این لایحه آمده است:
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است طبق قوانین حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، حقوق ایثارگران، حقوق معلولان، جهش تولید دانش بنیان، ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، و تسهیلات موضوع ماده (77) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه زندانیان، از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز شبکه بانکی (به جز بانک‌های قرض‌الحسنه)، پس از کسر سپرده قانونی، مبالغ تا سقف سه میلیون میلیارد (3.000.000.000.000.000) ریال را به قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری، ودیعه، خرید یا ساخت مسکن و دیگر موارد تعیین شده در قوانین فوق اختصاص دهد. این ترتیب از طریق بانک‌های عامل (تعیین شده توسط شورای پول و اعتبار) برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه اقدام می‌شود.
در ردیف (7) بند (ث) تبصره (13) ماده واحده این لایحه، آمده است که بند (ت) و اجرای (2) و (5) بند (ح) تبصره (16) قانون بودجه سال 1402 تنفیذ می‌شود. بانک مرکزی ملزم به مدیریت شفاف و انضباطی از تسهیلات بانکی با اختصاص تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به نحوی است که تعداد متقاضیان در صف وام ازدواج در پایان هر ماه کمتر از 40 هزار نفر باشد.
در ردیف (8) بند (ث) تبصره (13) ماده واحده این لایحه، آمده است که پس از اعتبارسنجی متقاضیان و در صورت عدم تکافوی اعتبار آنها، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی ملزم به تأمین رکن ضامن با توثیق حساب یارانه یا سهام عدالت متقاضیان یا بستگان درجه اول از طبقه اول آنها یا سایر دارایی‌های مالی وی یا تنها با دریافت یک فقره سفته و یک نفر ضامن، به پرداخت تسهیلات اقدام نمایند.
در ردیف (9) بند (ث) تبصره (13) ماده واحده این لایحه، آمده است که تسهیلات مشمول این بند از حکم ماده (10) قانون خدمت وظیفه عمومی مستثنی است.
وام سهام عدالت را از کجا پیگیری کنیم
گذشته حدود یکسال از راه‌اندازی سامانه توثیق الکترونیک هوشمند “ستاره” می‌گذرد، اما مشاهدات نشان می‌دهد که این سامانه به نسبت موفقیت چندانی داشته نبوده و هنوز سوالات و ابهامات مهمی در مورد عملکرد آن وجود دارد. اولین سوال این است که چرا تاکنون، به جز آمار رسمی اعلام شده توسط یکی از اعضای هیئت مدیره سازمان بورس در ابتدای اجرای این طرح درباره آمار افراد وام‌گیرنده از سامانه “ستاره”، هیچ آمار رسمی دیگری در مورد تعداد افراد وام‌گیرنده با استفاده از روش توثیق سهام منتشر نشده است؟
سامانه توثیق الکترونیک هوشمند “ستاره” در مرداد ماه سال گذشته راه‌اندازی شد. هدف این سامانه ایجاد امکان دریافت وام برای افرادی بود که توانایی اخذ وام از بانک‌ها را داشتند، اما به دلیل عدم داشتن وثیقه ملکی از این امکان محروم بودند.
قبل از راه‌اندازی سامانه “ستاره”، افراد بدون ملک نمی‌توانستند با وثیقه گذاشتن دارایی‌های منقول مانند طلا و سهام، وام دریافت کنند. بنابراین، به منظور حل این مشکل و تسهیل در اخذ وام از سیستم بانکی کشور برای عموم افراد، سامانه وثیقه‌گذاری الکترونیک “ستاره” راه‌اندازی شد تا افراد متقاضی با وثیقه گذاشتن سهام خود، به دریافت وام بپردازند. این سامانه همچنین امکان دریافت وام برای دارندگان سهام عدالت را نیز فراهم می‌کند.
سامانه وثیقه‌گذاری الکترونیک “ستاره” در تاریخ ۵ مرداد ماه سال گذشته با حضور وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس رونمایی شد. رئیس سازمان بورس در رویداد رونمایی از این سامانه، به مزایای این سامانه اشاره کرد و اعلام کرد که از این تاریخ افراد به صورت رسمی می‌توانند از این سامانه استفاده کنند و سامانه به طور همزمان در سیستم بانکی نیز عملیاتی می‌شود.
محسن خدابخش، عضو هیئت مدیره سازمان بورس، اعلام کرد که با گذشت چند روز از اجرای این طرح، حدود ۳۵۰ هزار نفر با استفاده از توثیق سهام عدالت وام دریافت کرده‌اند. وی ناکامی در پرداخت وام‌ها و عقب‌افتادگی آنها را صفر اعلام کرد و تاکید کرد که هر شخصی که دارای سهام عدالت باشد، در صورت وجود شرایط، می‌تواند این وام را دریافت کند.
دریافت وام فوری با سهام عدالت چگونه است؟
گرچه حدود یکسال از راه‌اندازی سامانه توثیق الکترونیک هوشمند “ستاره” می‌گذرد، اما مشاهدات حاکی از آن است که این سامانه به نسبت موفقیت چندانی داشته نبوده و هنوز سوالات و ابهامات مهمی در خصوص عملکرد آن وجود دارد. یکی از ابهامات اصلی این است که تا به امروز، به جز آمار رسمی که توسط یکی از اعضای هیئت مدیره سازمان بورس در ابتدای اجرای این طرح منتشر شد، هیچ آمار رسمی دیگری در خصوص تعداد افراد وام‌گیرنده با استفاده از روش توثیق سهام گزارش نشده است.
سئوال دیگری که مطرح می‌شود این است که با وجود اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی امکان وثیقه‌گذاری سهام را برای سهامداران فراهم کرده و افراد بسیاری با داشتن شرایط میلیون‌ها سهام به دنبال انتفاع از این تسهیلات هستند، چرا تعداد بانک‌های عامل برای اعطای وام به این افراد بسیار کم است و اکثر بانک‌های کشور، هنوز از وثیقه‌گذاری سهام برای اعطای وام استفاده نمی‌کنند؟
همچنین اعلام شده که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در حال مذاکره با بانک‌ها برای اجرای وثیقه گذاری سهام برخط از سامانه “ستاره” است. این اقدام ممکن است باعث کاهش سرعت وثیقه‌گیری و همچنین تأثیر بر ارزش واقعی سهام گردد.
همچنین با وجود عدم موفقیت فاز اول طرح وثیقه‌گذاری سهام، احتمالاً برای صحبت از سایر روش‌های وثیقه‌گذاری که رئیس سازمان بورس در سال گذشته وعده آنها را داده بود (وثیقه‌گذاری دارائی‌ها نظیر سکه، اندوخته بیمه‌عمر، گواهی کسر و …) بسیار زود است و احتمالاً این طرح‌ها به زودی راه‌اندازی نخواهند شد.
نظرات کاربران