مراغه-ایرنا- در آخرین چهارشنبه سال، رفتن به سر چشمه‌ها و کنار رودخانه‌ها به عنوان یکی از رسوم سنتی آذربایجان، در مراغه دچار تغییرات اساسی شده است. مردم در سال جاری به جای استفاده از کوزه و آیینه، تنها با استفاده از مواد محترقه در کنار صوفی‌چای این شهر حضور یافتند.
به گزارش ایرنا، در این روز مردم مراغه به دنبال یک سنت قدیمی، به حاشیه صوفی‌چای در شهر و نزدیک چشمه‌ها در روستاها می‌روند تا برکت، روشنایی و برآورده شدن آرزوهای خود را طلب کنند. آنها روز را با آب و آینه آغاز می‌کنند. قدیمی‌ترین روش‌ها این جشن به دور کوزه‌های سفالی پر آب و آینه برمی‌گشت، اما اکنون این سنت به جا نمانده و جذابیتش از بین رفته است.
همچنین، مردم در راه بازگشت کوزه‌هایشان را با آب پر کرده و به خانه می‌آورند تا به در و دیوارها و حیاط خانه بپاشند، این تمرین همچنین جلوه‌ای برای عکاسی و جذابیت گردشگری داشته است. آنها باور دارند که این عملیات در آخرین چهارشنبه سال، برکت، برآورده شدن آرزوها و خوشبختی جوانان را به همراه دارد.
یعقوب طالبی، رئیس سابق اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه، جلوه‌های این آیین را یادآوری می‌کند و بیان می‌کند که در گذشته، مردم با خواندن شعرهایی مانند “آتیل ماتیل چارشنبه، آینا کیمین بختیم آچیل چارشنبه / مثل آینه بختم را روشن کن”، از آب می‌پریدند.
دکتر اصغر محمدزاده، فارغ‌التحصیل دکتری تخصصی تاریخ شرق، توضیح می‌دهد که جشن‌های چهارشنبه‌سوری در آذربایجان شکوه بیشتری نسبت به سایر مناطق ایران داشته و تا حدود ۵۰ سال پیش، این جشن از چهار جشن در چهار چهارشنبه اسفندماه تشکیل می‌شد.
او اظهار کرد: هفته اول “یل چرشنبه‌سی” یا “چهارشنبه باد” نامیده می‌شد و در چهارشنبه دوم اسفندماه، به “توپراق چرشنبه‌سی” یا “چهارشنبه خاک” معروف بود.
وی افزود: مراسم “اوت چرشنبه‌سی” یا “چهارشنبه‌سوری آتش” در سومین چهارشنبه اسفندماه برگزار می‌شد و آخرین مراسم چهارشنبه‌سوری به نام “سو چرشنبه‌سی” برگزار می‌شد.
با توجه به نوشته‌های نویسنده کتاب “تاریخ دارالملک مراغه“، مردم قبل از طلوع آفتاب کوزه‌های قدیمی را می‌شکستند و با کوزه‌های جدید به چشمه‌ها و رودخانه‌ها می‌رفتند؛ سپس کوزه‌های پرآب را تا پایان جشن‌های عید در منازل خود نگه می‌داشتند و گاهی با آب آنها استحمام می‌کردند.
او افزود: حتی دختران برخی از موهای خود را قیچی می‌کردند و آنها را در آب می‌انداختند تا بخت‌شان باز شود، و برخی زنان نیز آب رودخانه را قیچی می‌کردند تا گره‌های زندگی‌شان باز شود.
دکتر محمدزاده اظهار داشت: در شب چهارشنبه، زنان دلمه برگ مو می‌پختند و لباس قرمز می‌پوشیدند و حنا را به دستان خود می‌گذاشتند تا سال جدید را به خوبی آغاز کنند.
وی افزود: در آخرین چهارشنبه سال، چراغ خانه‌ها تا صبح روشن بود، اما این سنت‌ها به تدریج با تغییراتی مواجه شده‌اند، با امید به اینکه نسل‌های آینده این آیین‌ها را حفظ کنند.
رسول اسدی، مسئول مرکز فوریت‌های پزشکی و اورژانس ۱۱۵ مراغه نیز گفت: در سال جاری، دو نفر با تروماهای چشم و دست و پا به دلیل مشارکت در مراسم سنتی رفتن به حاشیه صافی‌چای، مصدوم شدند.
با توجه به گزارش ایرنا، حفظ این سنت‌ها، به ویژه در شهرهای باستانی مانند مراغه، نه تنها به حفظ فرهنگ محلی کمک می‌کند، بلکه به تدریج باعث تقویت ظرفیت گردشگری این منطقه می‌شود.
نظرات کاربران