بررسی انواع کربن فعال + کاربردها – مزایا و معایب هر کدام از کربن اکتیو به شما کمک می کند تا به راحتی بهترین نوع کربن فعال را برای مصرف خود انتخاب کنید. همانطور که می دانید کربن فعال به دلیل خاصیت جذب مواد و آلاینده ها در بخش های مختلف صنعتی، خانگی، دارویی، کشاورزی و … کاربرد دارند. بسته به نوع استفاده، کربن فعال می تواند متفاوت باشد.
انواع کربن فعال
- کربن فعال گرانولی یا دانه ای (GAC)
- کربن فعال پلت شده
- کربن فعال پودری
- کربن فعال آغشته شده
- کربن فعال کاتالیزوری
کربن های فعال اغلب از پسماند میوه ها و گیاهان تولید می شوند. به عنوان مثال کربن فعال تهیه شده از پوسته نارگیل دارای جذب عالی برای تصفیه آب هستند. کربن اکتیو پایه پوسته پسته نیز دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی است که برای کاربردهای خاصی استفاده می شود. به صورت کلی کربن های فعال از پوست میوه ها، هسته میوه ها مانند هسته آلو، هسته زرد آلو و هسته هلو می توانند برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار بگیرند.
توجه داشته باشید کربن اکتیو پایه پسته در کشورهایی که پسته به طور گسترده کشت می‌شود رواج بیشتری دارد و اغلب ارازن تر هستند. برخی از این کشورها به ترتیب عبارتند از: ایران ، آمریکا، ترکیه، سوریه، چین است. ایران به عنوان یکی از بزگترین تولید کنندگان پسته در جهان توانسته در زمینه کربن فعال پسته نیز موفق باشد. کربن اکتیو پایه پوسته پسته در ایران اغلب به صورت فرآیند فیزیکی تهیه می شود و قابل قبول است. یکی از مهم ترین تولید کنندگان کربن اکتیو پایه پوسته پسته در ایران کربن فعال ایرانی پارس است. این تولید کننده انواع کربن اکتیوهای پایه های مختلف زدآلو، آلو، هلو و … را تولید می کند. برای مشاهده قیمت کربن فعال خوراکی پارس می توانید از طریق همین لینک اقدام کنید.
- کربن فعال گرانولی یا دانه ای (GAC)
کربن فعال گرانولی به دلیل اندازه ذرات کمی بزرگتر، سطح خارجی کوچک تری نسبت به کربن فعال پودری دارد. کربن فعال گرانولی بیشتر در بو زدایی عمومی، تصفیه هوا و تصفیه آب مورد استفاده قرار می گیرد.
- کربن فعال پلت شده
کربن فعال پلت شده نوعی کربن فعال پودری است که با یک چسب مخلوط شده و به صورت گلوله در آمده است. گلوله ها معمولاً در کاربردهای فاز گازی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع کربن فعال دارای محتوای گرد و غبار کم، استحکام مکانیکی خوب و افت فشار پایین می باشد.
- کربن فعال پودری
کربن فعال پودری نوعی از کربن فعال است که به شکل پودر شده استفاده می شود. معمولاً مستقیماً برای کاربردهای پردازش مانند ورودی‌های آب خام، فیلترهای گرانشی و زلال کننده‌ها استفاده می شوند.
- کربن فعال آغشته شده
این نوع از کربن فعال با اشباعات معدنی مانند نقره و ید، کاتیون‌هایی مثل Ca، Zn، Li، Mn و Al یا پلیمرها اشباع می شوند. هر کدام از این مواد می توانند برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار بگیرند به عنوان مثال کربن اغشته شده به ید یا نقره به منظور حذف بو و گازهای سمی و لاینده ها مورد استفاده قرار می گیرد. کربن آغشته شده به کاتیون ها برای حذف فلزات سنگین مانند نیترات از آب استفاده می شوند. کربن فعال آغشته شده به پلیمرها برای حذف مواد آلی و آلاینده در فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. برای صنایع غذایی کربن فعال آغشته به شکر، روغن و … کاربرد دارد. کربن اکتیو آغشته به مواد شیمیایی به عنوان کاتالیزور برای واکنش های شیمیایی استفاده می شود. توجه داشته باشید بسته به نوع مواد آغشته شده می تواند کاربرد آن متفاوت باشد.
- کربن فعال کاتالیزوری
کربن فعال کاتالیزوری نوعی کربن فعال اصلاح شده سطحی است که علاوه بر جذب می تواند برای تسهیل فرآیندهای شیمیایی کمک کننده باشدو به عنوان حامل یا بستر برای کاتالیزورهای فلزی یا شیمیایی عمل کند. این نوع از کربن فعال با داشتن مساحتی با سطح بالا می تواند سرعت واکنش های شیمیایی را افزایش دهد.
کاربردهای کربن فعال
- هوا و گاز
- معدن برای استخراج فلزات
- غذا و نوشیدنی
- تصفیه آب و فاضلاب
- برای مصارف دارویی
- برای مصارف آرایشی و بهداشتی
کربن فعال به دلیل متخلخل بودن برای حذف آلاینده ها از آب، هوا و سایر مایعات و گازها استفاده می شود. با گرم کردن مواد آلی مانند چوب، پوسته نارگیل یا زغال سنگ در غیاب اکسیژن می توان آنها را به کربن فعال تبدیل کرد. این فرآیند باعث ایجاد منافذ ریز در کربن فعال می شود که می تواند آلاینده ها را حذف کند که برخی از این آلاینده ها عبارتند از:
- کلر
- فلزات سنگین
- آلاینده های آلی
- ترکیبات آلی فرار (VOCs)
- گرد و خاک
- گرده
- سولفید هیدروژن
- مونوکسید کربن
- آمونیاک
- فلزات گرانبها
برخی از کاربردهای مهم کربن اکتیو برای صنایع مختلف عبارتند از:
هوا و گاز
توجه داشته باشید برای فیلتر کردن گازها می توان از انواع کربن های اکتیو استفاده کرد. نکته مهم این است که بدانید کاربرد و میزان حذف چقدر باشد بر این اساس می توانید از یکی از انواع کربن فعال مانند کربن پارچه ای، کربن پلت شده، کربن فعال گرانولی برای تصفیه گاز استفاده کنید. یکی از مهم ترین کاربردهای کربن فعال در صنعت هوا و گاز حذف سولفید هیدروژن از گاز طبیعی و فیلتر کردن هوای تنفسی است.
معدن برای استخراج فلزات
کربن فعال همچنین در معادن برای استخراج فلزات با ارزش مانند طلا مورد استفاده قرار می گیرد. در طی این فرآیند کربن اکتیو به دلیل ماهیت جذب برای جداسازی کربن از سیانید در مراحل نهایی استخراج استفاده می شود.
غذا و نوشیدنی
کربن فعال در بخش غذا و نوشیدنی برای افزایش درجه خلوص، بهبود عطر و طعم مواد غذایی و نوشیدنی از جمله آبمیوه غلیظ استفاده می شود. همچنین در صنایع شیرین کننده به عنوان عنصری برای رنگ زدایی و حذف مواد جانبی مضر و ناخواسته استفاده می شود.
تصفیه آب و فاضلاب
کربن فعال در تصفیه آب و فاضلاب برای حذف مواد آلی و برخی از آلاینده ها استفاده می شود. توجه داشته باشید برای تصفیه آب از کربن فعال گرانولی و پودری استفاده می شود. در مرحلیه اولیه تصفیه آب کربن فعال با هدف اصلی حذف ذرات بزرگ استفاده می شود و در مراحل پایانی تصفیه آب، از کربن فعال برای کنترل طعم و بو در آب استفاده می کنند.
برای مصارف دارویی
در مصارف دارویی زغال فعال می تواند به عنوان قرص یا کپسول برای درمان مسمومیت و حذف مواد سمی استفاده شود. این مساله در مورد پرندگان نیز صدق می کند. البته باید دوز آن توسط یک پزشک تعیین شود و مصرف خودسرانه می تواند عوارض داشته باشد.
برای مصارف آرایشی و بهداشتی
کربن فعال با داشتن خصوصیت جذب بالا می تواند برای زیبایی و حذف آلاینده های پوست و مو نیز مورد استفاده قرار بگیرد. اغلب کربن فعال به صورت ماسک در صنایع آرایش و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند.
مزایای کربن فعال در کاربردهای مختلف
مزایای کربن فعال در کاربردهای مختلف می تواند به صنایع کمک زیادی کند. به دلیل ارزان بودن کربن فعال نسبت به سایر روش هایی که باعث حذف آلاینده می شوند بیشتر صنایع ترجیح می دهند از کربن فعال استفاده کنند. برخی از این مزایا عباتند از :
- حذف آلاینده ها
- کنترل و بهود طعم و بو
- قیمت مناسب و ارزان
- در دسترس بودن
- حفظ محیط زیست
- قابل اعتماد بودن و کارآمد
- استخراج آسان و موثر
مهم ترین مزایای کربن فعال در صنایع مختلف حذف آلاینده ها و بهود طعم و مزه آب و نوشیدنی ها است. علاوه بر این، در صنایع گاز و هوا برای تهیویه مطبوع و جلوگیری از نشت گازهای سمی لازم است از کربن اکتیو استفاده شود. همچنین در صنایع معدنی و شیمیایی به منظور استراج و کاتالیزور می تواند بهترین گزینه باشد. توجه داشته باشید اغلب کربن اکتیو از بازیابی پسماند گیاهان و میوه ها تهیه می شود به همین دلیل برای پایداری و حفظ محیط زیست یک کمک کننده است. علاوه بر این، کربن اکتیو به عنوان یک عنصر قابل اعتماد و کارآمد می تواند نقش موثری در بهبود عملکرد و محصولات نهایی در صنایع مختلف داشته باشد. ارزان بودن مواد اولیه (پسماند گیاهان) باعث در دسترس و ارزان بودن زغال فعال شده است.
معایب کربن فعال در صنایع
کربن فعال دارای ظرفیت جذب محدودی است و پس از اشباع شدن باید تعویض شود. هزینه تعویض کربن فعال می‌تواند پرهزینه باشد. استفاده از کربن فعال می‌تواند باعث کاهش کیفیت آب شود زیرا با حذف مواد معدنی مفید مانند کلسیم و منیزیم کیفیت آب کمتر می شود. زغال فعال می‌تواند در صورت عدم استفاده صحیح باعث ایجاد آلودگی در محیط زیست شود. توجه داشته باشید استفاده از کربن های فعال غیر خوراکی و غیر استاندارد می تواند در صورت استنشاق یا بلعیدن مضر باشد. همچنین، استفاده از زغال فعال می‌تواند دبی آب یا هوا را کاهش دهد. امکان رسوب زغال فعال در تصفیه اب وجود دارد که می تواند باعث کاهش عمر مفید تجهیزات در تصفیه آب شود.
بررسی هزینه انواع کربن فعال در بازار کشورهای مختلف
بررسی هزینه انواع کربن فعال در بازار کشورهای مختلف می تواند بر اساس شرایط مختلف متفاوت باشد. توجه داشته باشید قیمت انواع کربن فعال گلوگه ای، گرانولی، پودری، میله ای، آغشته و … بر اساس میزان جذب و عدد یدی، درجه خلوص، عملکرد و موارد دیگر می تواند متفاوت باشد. علاوه بر این، طرز تهیه زغال فعال ( نحوه فعال سازی)، مواد اولیه، کشور تولید کننده، برند تولید کننده، کاربرد، وارداتی یا صادراتی بودن و … می تواند بر روی قیمت انواع کربن فعال در بازار کشورهای مختلف تاثیر بگذارد. به عنوان مثال کشورهایی که تولید کننده نارگیل یا پسته هستند ظرفیت بالاتری برای تولید کربن اکتیو پایه نارگیل یا کربن اکتیو پایه پسته دارند. از اینرو احتمالاً کربن اکتیو در این کشورها با قیمت مناسب تری عرضه می شود.
منبع: https://sodimate-inc.com
نظرات کاربران