وابستگی قوی اقتصاد ایران به نفت، صادرات نفتی، جذب سرمایهگذاری خارجی و نیز واردات و صادرات به شدت تاثیرگذار است. تحریمها و فشارهای اقتصادی ایالات متحده باعث شده است که این وابستگی به نفت به عنوان منبع اصلی درآمدی، موجب تحلیل اقتصادی کشور گردد.
سیاست تحریمهای آمریکا پس از خروج از توافق هستهای (برجام) به ویژه تحریمهای نفتی با کشورهای مهم همکار ایران مانند ژاپن، کره جنوبی و چین، سبب فشار به اقتصاد ایران شده است. با این حال، تاکنون مذاکرات موفقی در زمینه صادرات نفت انجام نشده و تأثیر مطلوبی حاصل نشده است.
وابستگی زیاد به نفت میتواند منجر به تکانهای اقتصادی شدید و کاهش رشد اقتصادی در آینده گردد. این نکته از اهمیت ویژه برخوردار است و نیازمند بررسی جدی و کارشناسانه توسط مسئولان و اقتصاددانان کشور میباشد.
متاسفانه، عمده صادرات و واردات ایران به چهار کشور اصلی محدود شده است که این موضوع نشاندهنده عدم موفقیت دولت، مسئولین و تاجران کشور در برقراری ارتباطات مؤثر اقتصادی با دیگر نقاط جهان است.
گرچه آمریکا و همپیمانانش سعی در محروم سازی ایران دارند، اما نمیتوان تمام نقصهای اقتصادی کشور را به عهده تحریمها گذاشت؛ بلکه باید بخش مهمی از مشکلات اقتصادی را در داخل ساختار مدیریتی کشور جستجو و به دنبال تحولات جدی در این زمینه بود.
برای مقابله با نوسانات منفی رشد اقتصادی و اجرای سیاستهای مقاومتی، باید شرایط و زیرساختهای لازم برای حضور موفق در بازارهای جهانی و تقویت صادرات و اقتصاد غیرنفتی فراهم شود.
ایران در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی دارای پتانسیل خودکفایی است و میتواند با تلاش بر روی ارتقاء کیفیت و بستهبندی مطابق با استانداردها و تکنولوژیهای روز دنیا، توان رقابتی خود را افزایش داده و در توسعه صادرات غیرنفتی به بازارهای جهانی حضور یافته و به تنوع اقتصادی کشور کمک کند.
تحولات در سیاستهای جهانی مانند حذف دلار از مبادلات تجاری توسط قدرتهای نوظهور، به ایران فرصت مناسبی برای گسترش تجارت با کشورهایی نظیر چین، روسیه و هند ارائه کرده است. از این رو، استفاده مناسب از این فرصت جهت گسترش تجارت و حضور موثر در بازارهای جهانی مورد نیاز است.
به طور کلی، برای رشد اقتصادی کشور، نیاز به عزم ملی، تلاش جهادی در تمامی زمینهها و توسعه همه ارکان اقتصاد میباشد. به طور مطمئن، ثبات و امنیت اقتصادی نقش اساسی و حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا میکند.
نظرات کاربران