مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات اعلام کرد که در حال حاضر حدود ۱۲ درصد از سموم مصرفی در کشور در دسته مواد پرخطر قرار دارند؛ رقمی که در سال‌های گذشته حدود ۱۶ درصد بوده است.
به گزارش پایگاه خبری هامپوئیل و به نقل از خبرنگار مهر، موضوع سلامت غذایی از مسائل بنیادین هر جامعه محسوب می‌شود که ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی را نیز در بر می‌گیرد. تأمین غذایی سالم و ایمن، نه‌تنها ضامن سلامت جسمی افراد است، بلکه می‌تواند مسیر توسعه پایدار و کیفیت زندگی نسل‌های آینده را نیز رقم بزند.
کارشناسان بر این باورند که کاهش سلامت جسمی، تأثیر مستقیمی بر بهره‌وری، کیفیت فعالیت‌های روزمره و حتی سلامت روان افراد دارد. عوارضی نظیر بی‌حوصلگی و کاهش انگیزه، می‌تواند نتیجه مصرف مواد غذایی ناسالم و حضور بقایای سموم در زنجیره غذایی باشد.
با وجود بهبود نسبی در مدیریت مصرف آفت‌کش‌ها، متخصصان همچنان بر لزوم اصلاح الگوی مصرف و جایگزینی سموم کم‌خطرتر تأکید دارند تا سلامت عمومی جامعه حفظ شود.
حمید یدایی، مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات اعلام کرد: در حال حاضر حدود ۱۲ درصد از سموم مصرفی در کشور در دسته مواد پرخطر قرار دارند؛ این رقم در سال‌های گذشته حدود ۱۶ درصد بوده است.
وی توضیح داد: بخش عمده‌ای از این سموم پرخطر برای مبارزه با آفات خاصی مانند موش و ملخ به‌کار می‌رود و تحت نظارت مستقیم سازمان حفظ نباتات مصرف می‌شود. به گفته او، تنها حدود ۲ تا ۳ درصد از این سموم پرخطر به صورت مستقیم در اختیار کشاورزان قرار دارد.
یدایی با اشاره به سطح ایمنی بیشتر سایر سموم افزود: بیش از ۶۷ درصد آفت‌کش‌های مورد استفاده در کشور در رده کم‌خطر قرار دارند، در حالی که حدود ۲۱ درصد نیز در گروه سموم با خطر متوسط طبقه‌بندی می‌شوند.
بر این اساس، اکثریت قریب به اتفاق سموم مورد استفاده در کشاورزی ایران جزو گروه‌های کم‌خطر و قابل کنترل هستند که می‌تواند نشانه‌ای مثبت در مسیر افزایش ایمنی غذایی و کاهش ریسک‌های زیست‌محیطی باشد.
حمید یدایی، مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات، با رد این دیدگاه که مشکل اصلی محصولات کشاورزی در کشور ناشی از استفاده از سموم پرخطر است، اظهار کرد: معضل اصلی در این حوزه، بدمصرفی سموم توسط برخی کشاورزان است.
وی توضیح داد: برای هر نوع زراعت و آفت‌های مرتبط با آن، دستورالعمل‌های مشخص و علمی وجود دارد که نحوه و نوع سموم مورد استفاده را تعیین می‌کند. با این حال، برخی کشاورزان بدون توجه به این دستورالعمل‌ها، بر اساس توصیه‌های غیرکارشناسی افراد غیرمتخصص یا همکاران خود، از آفت‌کش‌ها استفاده می‌کنند که نتیجه آن می‌تواند افزایش باقیمانده سموم در محصولات و آسیب به سلامت مصرف‌کننده باشد.
یدایی تأکید کرد: توصیه‌هایی که خارج از دستورالعمل‌های رسمی سازمان حفظ نباتات و بدون مشورت با کارشناسان بخش پیش‌آگاهی انجام می‌شود، قابل قبول نیست و به‌شدت از سوی نهادهای تخصصی رد می‌شود.
در پاسخ به این پرسش که چرا سمومی که امکان سوءاستفاده از آنها وجود دارد همچنان در بازار عرضه می‌شوند، یدایی گفت: همه آفت‌کش‌ها باید در بازار در دسترس باشند تا در شرایط لازم از آنها استفاده شود. اما زمانی که این سموم خارج از چارچوب علمی و به‌شکل غیراصولی مصرف می‌شوند، مشکل به فرد مصرف‌کننده بازمی‌گردد، نه به دسترسی به خود سم.
او در پایان بر ضرورت آموزش کشاورزان و ارتقاء نظارت بر مصرف سموم تأکید کرد تا روند تولید محصولات کشاورزی به سوی سلامت و ایمنی بیشتر هدایت شود.
حمید یدایی، مدیرکل دفتر آفت‌کش‌های سازمان حفظ نباتات، در ادامه سخنان خود با اشاره به یکی دیگر از چالش‌های موجود در حوزه مصرف آفت‌کش‌ها گفت: یکی از مشکلات ما در این زمینه، به عدم اجرای دقیق پروتکل‌های نظارتی برمی‌گردد. در بسیاری از کشورهای دیگر، محصولات کشاورزی پیش از عرضه به بازار داخلی یا صادرات، تحت آزمایش‌های دقیق قرار می‌گیرند و اگر مشخص شود که از آفت‌کش‌های خارج از دستورالعمل‌های تعیین‌شده استفاده شده است، اجازه ورود آن محصول به بازار داده نمی‌شود.
او در پاسخ به سؤالی درباره برگشت خوردن برخی محصولات کشاورزی ایران از جمله فلفل دلمه‌ای صادرشده به روسیه، گفت: در این مورد خاص، مسئله تفاوت در نوع پروتکل‌های آفت‌کش‌ها میان دو کشور بود. ما از سمومی استفاده کرده بودیم که در ایران مجاز بودند، اما روسیه فهرست خاص خود را داشت. بعد از این ماجرا، طرف روسی پروتکل اختصاصی‌اش را برای ما ارسال کرد و مشخص شد که تمایل دارد فقط از فهرست آفت‌کش‌های مورد تأیید خودش برای محصولات وارداتی استفاده شود.
یدایی افزود: خوشبختانه محصولات ما از لحاظ ایمنی و سلامت مشکلی نداشتند و حتی در بازار اروپا نیز مصرف می‌شدند. با این حال، او تأکید کرد که هر کشور حق دارد برای واردات مواد غذایی، پروتکل‌ها و استانداردهای مخصوص به خود را تعریف کند.
او در پایان خواستار توجه بیشتر به پایش مستمر، هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی و ارتقاء نظام کنترل کیفیت محصولات کشاورزی پیش از صادرات شد.
نظرات کاربران