کرفس، این سبزی ترد و خوشعطر، فراتر از یک افزودنی ساده به غذاها است و دارای خواص فراوانی است که برای سلامت بدن بسیار مفید است. این گیاه با ویژگیهای ضدسرطانی، ضدالتهابی و تقویتکننده قلب، گوارش و سیستم ایمنی بدن شناخته میشود.
کرفس یک گیاه علفی از خانوادهای است که شامل گیاهانی مانند جعفری، هویج، شوید و رازیانه میشود. این گیاه به دلیل تنوع در کاربردهایش، نه تنها برای ریشهاش بلکه بهویژه برای ساقههای بلند و فیبریاش کشت میشود. ساقههای کرفس ترد، آبدار و معطر هستند و طعمی علفی، شیرین و کمی تند دارند که به آن ویژگی خاصی میبخشد.
کرفس به عنوان یک عنصر رایج در انواع غذاها مورد استفاده قرار میگیرد؛ از سوپها و دلمهها گرفته تا چاشنیها، سالادها، غذاهای گوشتی سرخشده و بریانشده و حتی در غذاهای سرخکردنی. علاوه بر ساقه و ریشه، دانههای کرفس نیز خشک شده و بهعنوان ادویه در دو صورت کامل یا آسیابشده استفاده میشوند. برگهای کرفس نیز به عنوان سبزی معطر در غذاها و حتی بهصورت خشکشده بهعنوان چاشنی کاربرد دارند.
کرفس سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که به مبارزه با رادیکالهای آزاد، عامل اصلی ایجاد سرطان، کمک میکنند. این سبزی حاوی دو فلاونوئید زیستفعال به نامهای آپیژنین و لوتئولین است که ممکن است بتوانند سلولهای سرطانی را در بدن از بین ببرند. آپیژنین بهویژه بهعنوان یک عامل پیشگیریکننده از شیمیدرمانی شناخته میشود و خواص ضدسرطانی آن قادر است رادیکالهای آزاد را از بدن حذف کرده و منجر به مرگ سلولهای سرطانی شود. علاوه بر این، آپیژنین باعث افزایش اتوفاژی در بدن میشود، فرآیندی که طی آن سلولهای ناکارآمد و آسیبدیده از بدن حذف شده و این عمل به پیشگیری از بیماریها کمک میکند.
خاصیت ضدسرطانی لوتئولین در کرفس بهویژه در مهار فرآیند تکثیر سلولی موثر است. این فلاونوئید موجود در کرفس پتانسیل درمان سرطانهای پانکراس و سینه را دارد. علاوه بر این، کرفس حاوی پلیاستیلنهای زیستفعال است که در تحقیقات نشان داده شدهاند میتوانند نقش محافظتی در برابر آسیبهای ناشی از شیمیدرمانی ایفا کنند. این ترکیبات زیستفعال بهطور بالقوه میتوانند از تشکیل سلولهای سرطانی جدید جلوگیری کرده و روند رشد تومورها را مهار کنند.
کرفس و خواص ضد التهابی آن
کرفس سرشار از آنتیاکسیدانهای گیاهی است که خواص ضد التهابی قابل توجهی دارد. این سبزی همچنین منبع غنی از فلاونولها است. تحقیقات انجامشده توسط دانشگاه ایالتی اوهایو نشان داده که آب کرفس یا عصاره آن میتواند فعالیت پروتئینهایی که با التهاب در ارتباط هستند را کاهش دهد، به همین دلیل میتواند در کاهش التهاب و بهبود سلامت عمومی موثر باشد.
خواص کرفس برای تنظیم فشار خون
کرفس حاوی یک ترکیب شیمیایی گیاهی به نام فتالید است که به شل شدن دیواره سرخرگها کمک کرده و جریان خون را افزایش میدهد. این ماده همچنین باعث انبساط ماهیچههای صاف رگهای خونی میشود و در نتیجه به کاهش فشار خون کمک میکند. یک مطالعه ایرانی که بر روی موشها انجام شده بود، نشان داد که خواص ضد فشار خون کرفس به همین فیتوشیمیایی نسبت داده میشود. علاوه بر این، کرفس سرشار از نیترات است که میتواند به تنظیم و کاهش فشار خون کمک کند. تحقیقات دیگر نیز نشان دادهاند که عصاره دانه کرفس ممکن است اثرات مشابهی در کاهش فشار خون داشته باشد.
خواص کرفس برای سلامت قلب و عروق
کرفس در طب سنتی معمولاً بهعنوان یک عامل ضد فشار خون توصیه میشود و میتواند به حفظ سلامت قلب و عروق کمک کند. مطالعهای که در ایران انجام شد، نشان داد که عصاره برگ کرفس میتواند پارامترهای مختلف قلبی عروقی، از جمله کلسترول، تریگلیسیرید و کلسترول بد (LDL) را بهبود بخشد. این سبزی سرشار از پلیفنولها است که خواص ضد التهابی و قلبی عروقی دارند. با این حال، برای درک کامل اثرات کرفس بر سلامت قلب در انسانها، نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد.
کرفس و نقش آن در بهبود هضم غذا
اگرچه تحقیقات علمی در این زمینه محدود است، شواهد تجربی نشان میدهند که کرفس میتواند به تقویت سلامت دستگاه گوارش کمک کند. فیبر طبیعی موجود در کرفس آن را به یک ماده غذایی مفید برای سیستم گوارشی تبدیل میکند. فیبر محلول در کرفس توسط باکتریهای روده بزرگ تخمیر میشود و این فرآیند اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مانند بوتیرات تولید میکند که به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. علاوه بر این، کرفس حاوی فیبر نامحلول است که میتواند حرکت رودهها را تقویت کرده و به عملکرد بهتر سیستم گوارشی کمک کند.
نظرات کاربران