یک متخصص طب ایرانی با اشاره به اصول تغذیهای سنتی تأکید کرد: در طب ایرانی، از مصرف همزمان خوراکیهایی با طبع سرد و مرطوب، یا غذاهای سنگین پرهیز شود، چراکه این ترکیبها موجب ضعف عملکرد معده و اختلال در فرآیند هضم میشوند.
به گزارش پایگاه خبری هامپوئیل به نقل از خبرنگار مهر، دکتر محمود خدادوست، متخصص طب ایرانی، با اشاره به قاعدهای مهم در آموزههای تغذیهای این طب، گفت: همزمانی مصرف غذاهایی مانند ماهی و ماست یا گوشت و ماست توصیه نمیشود، زیرا این مواد دارای طبیعت سرد و تر هستند و هضمشان برای معده دشوار خواهد بود.
وی افزود: برای غذاهای سنگین مانند حلیم، شلهزرد یا کلهپاچه، استفاده از مصلحها مثل دارچین یا زنجبیل توصیه میشود؛ موادی که با طبیعت گرم و خشک خود، عملکرد گوارشی را تسهیل کرده و از ایجاد اخلاط ناسالم جلوگیری میکنند.
خدادوست خاطرنشان کرد: در نواحی سرد و مرطوب کشور، مصرف ماهی بهصورت شکمپر همراه با سبزیهای گرم یا ادویهجات، نمونهای از تطبیق با اقلیم و مزاج است که از دیدگاه طب ایرانی بسیار سودمند است.
وی در پایان با تأکید بر اصل هماهنگی و اعتدال در تغذیه گفت: رعایت ترکیبهای غذایی متناسب با مزاج، استفاده از مصلحها و پرهیز از غذاهای سنگین در وعدههای پیدرپی، میتواند نقش مهمی در حفظ سلامت گوارش و تعادل اخلاط بدن ایفا کند.
هشدار طب ایرانی: مصرف همزمان لبنیات و ترشی، زمینهساز لکهای پوستی
برخی مواد غذایی مانند ماست و ترشی، بهدلیل اختلال در مراحل هضم، میتواند به بروز لکهای پوستی مانند ویتیلیگو یا لک و پیس منجر شود. از دیدگاه این طب، سلامت اعضای بدن وابسته به هضم کامل غذا و تولید اخلاط طبیعی است.
وی اذعان کرد: در طب ایرانی تأکید فراوانی بر رعایت آداب تغذیه و شناخت ترکیب مناسب مواد غذایی وجود دارد. یکی از توصیههای جدی این طب، پرهیز از مصرف همزمان لبنیات و مواد ترش مانند سرکه یا لیموترش است. این ترکیب غذایی میتواند منجر به اختلال در فرآیند هضم شده و بهدنبال آن، بروز عارضههایی مانند لکهای پوستی یا لک و پیس (ویتیلیگو) را در پی داشته باشد.
این متخصص طب ایرانی اذعان کرد: هضم غذا تنها در معده انجام نمیشود، بلکه شامل چند مرحله هضم مختلف است: هضم معدهای، هضم کبدی و هضم عضوی. هر مرحله از این فرآیند در تولید اخلاط چهارگانه (سودا، صفرا، بلغم و دم) نقش دارد و اختلال در هر یک از آنها میتواند به تولید خلط ناسالم و در نهایت بیماری منجر شود.
وی اضافه کرد: هنگامی که ترکیبهایی مانند ماست و ترشی بهطور همزمان مصرف میشوند، بهدلیل مزاج سرد و مرطوب و همچنین سنگینی در هضم، عملکرد طبیعی دستگاه گوارش مختل میشود؛ این اختلال بهویژه در مرحله «هضم عضوی» باعث میشود که ماده غذایی بهدرستی در عضو جذب نشود و در عوض، خلط بلغمی غیرطبیعی در آن ناحیه تجمع یابد. تجمع بلغم ناسالم میتواند به ایجاد لکههای سفید روی پوست منجر شود که در طب ایرانی با عنوان لک و پیس شناخته میشود.
وی تاکید کرد: افراد اگر بپذیرند که اخلاط چهارگانه (دم، صفرا، سودا و بلغم) حاصل هضم کامل غذاها، نوشیدنیها و کیفیت تغذیه هستند، میتوان نتیجه گرفت که حفظ تعادل این اخلاط نقش مستقیم در سلامت بدن دارد. به همین دلیل، رعایت اصول تغذیه صحیح از نگاه طب ایرانی، بسیار حیاتی است.
خدادوست توصیه کرد: جویدن کامل غذا، پرهیز از درهمخوری (مصرف چند نوع غذای سنگین با هم)، نخوردن نوشیدنی همراه غذا، و توجه به زمان و شرایط روحی هنگام غذا خوردن از جمله آداب عمومی غذا خوردن است که باید به آن توجه شود. این اصول نهتنها به بهبود هضم کمک میکنند بلکه از ایجاد بیماریهای ناشی از اختلال در اخلاط نیز جلوگیری میکنند.
طب ایرانی: از مصرف خربزه با عسل یا شیر هنگام تب خودداری کنید
یک متخصص طب ایرانی هشدار داد که مصرف برخی خوراکیها در کنار یکدیگر، بهویژه در شرایط خاص مانند تب، میتواند به اخلال در تعادل طبیعی بدن منجر شود و سلامت را تهدید کند.
دکتر محمود خدادوست، با تأکید بر اهمیت حفظ تعادل اخلاط چهارگانه (دم، صفرا، سودا و بلغم) گفت: در طب ایرانی، تغذیه نقش محوری در تأمین سلامت بدن دارد و رعایت اصولی همچون پرهیز از درهمخوری، پرهیز از پرخوری، جویدن کامل غذا و مصرف آرام خوراکیها از اصول پایهای این مکتب درمانی بهشمار میآیند.
وی افزود: جویدن ناقص غذا باعث تحمیل بار اضافی بر معده میشود، چراکه بخشی از وظیفه دندانها به دستگاه گوارش منتقل میشود. این امر موجب تولید کیلوس ناسالم و در نتیجه اخلاط غیرطبیعی در بدن میشود که سلامت عمومی فرد را تهدید میکند.
خدادوست در ادامه گفت: برخی مواد غذایی لطیف، اگر بهدرستی مصرف نشوند، ممکن است آثار زیانباری داشته باشند. برای مثال، خربزه و عسل هر دو طبیعت گرمی دارند، اما مصرف همزمان آنها میتواند منجر به افزایش بیشازحد خلط صفرا شود که ممکن است بدن را با مشکلاتی چون بیقراری، حالت تهوع یا تبهای صفراوی مواجه کند.
او همچنین تأکید کرد: مصرف شیر در دوران تب یکی دیگر از باورهای نادرست رایج است. اگرچه شیر یک ماده مغذی است، اما در زمان تب، لطافت و طبع سرد و تر آن ممکن است به سرعت به صفرا تبدیل شود و شدت تب و التهاب را بیشتر کند.
این متخصص طب ایرانی خاطرنشان کرد: در مجموع، طب سنتی بر هماهنگی دقیق میان مواد غذایی تأکید دارد. هر مادهای که تعادل اخلاط را به هم بزند، میتواند عامل بیماریزا باشد. بنابراین، توجه به شرایط جسمی و مزاجی فرد، بهویژه در هنگام بیماری، برای انتخاب نوع و ترکیب غذاها اهمیت زیادی دارد.
ضرورت آموزش گسترده طب پیشگیرانه برای ارتقای سبک زندگی سالم در جامعه
محمود خدادوست، متخصص طب ایرانی، تأکید کرد که یکی از اصول بنیادین طب سنتی ایرانی، اهمیت پیشگیری به جای درمان است. او گفت: در گذشته، حکمای طب ایرانی همواره بر نهادینهسازی دانش حفظالصحه در بین مردم تأکید داشتند، بهگونهای که این آموزهها به بخش جداییناپذیر فرهنگ عمومی و حتی ضربالمثلها و باورهای رایج تبدیل شده بود.
خدادوست افزود: با توجه به اهمیت حفظ سلامت، تکرار آموزشهای مربوط به سبک زندگی سالم، رعایت اصول حفظالصحه و ارتقای سواد تغذیهای باید در رأس برنامههای آموزشی سلامت قرار گیرد تا بتوانیم جامعهای آگاهتر و سالمتر داشته باشیم.
او در ادامه به خطرات ترکیب نادرست مواد غذایی اشاره کرد و گفت: مصرف همزمان برخی خوراکیها مانند ماست و ترشی یا ترکیب سیرترشی با لبنیات، میتواند باعث تولید اخلاط ناسالم در بدن شود که در صورت تکرار مکرر، ممکن است زمینهساز بیماریهای مزمن گردد.
این متخصص طب ایرانی تصریح کرد: اگر کسی بهطور اتفاقی این ترکیبها را مصرف کند، نباید دچار نگرانی یا استرس بیش از حد شود. اصل مهم توقف تکرار این رفتارها و یادگیری آداب صحیح تغذیه است. حتی اگر مصلحهایی مانند نعناع، گلاب یا دمنوشهای گرم برای بهبود هضم مصرف نشوند، بدن با پرهیز از تکرار ترکیبات ناسازگار، توان بازیابی و بازسازی خود را دارد.
خدادوست در پایان تأکید کرد: افراد با مزاج گرم یا کودکان، آسیبپذیری کمتری نسبت به این ترکیبات دارند به شرط آنکه تکرار نگردد. همچنین، کسب دانش تغذیهای کافی باعث کاهش اضطراب، بهبود سلامت روان و عملکرد بهتر جسمانی خواهد شد. نهادینه کردن این آموزشها میتواند گام مهمی در ارتقای سلامت جامعه باشد.
نظرات کاربران