مهری پاشافامیان، نویسنده، روانشناس و مخترع مراغهای، با نگاه چندبعدی خود جهان را میکاود و پیوندی شگفت میان ادبیات، روانشناسی و نوآوری برقرار میکند. مطالعات روانشناسی او، درک عمیق رفتار و شخصیت انسانها و انعکاس آن در آثار ادبی و اختراعاتش، او را به الگویی الهامبخش برای زنان پیشرو تبدیل کرده است. این گفتوگو در چارچوب پروژهی «زنان پیشرو» این بار قصد دارد تا تجربهها، دستاوردها و بینشهای او را در مسیر خلاقیت و تأثیرگذاری به تصویر بکشد. در ادامه این گفتگوی دوستانه همراه ما باشید.
از روانشناسی تا نوآوری؛ مسیری پر از تجربه و خلاقیت
به راستی اگر بخواهم مفصل پاسخ دهم، شاید بتوان چندین کتاب نوشت؛ اما به اختصار باید بگویم از همان کودکی به نوشتن، قصهگویی و تخیل علاقه داشتم. خیلی زود شروع کردم خیالاتم را به شکل کتاب و داستان درآوردن و حتی برای هر داستان تصویر هم طراحی میکردم.
در زمینهی نوآوری و اختراع، شاید کمی جنبهی ژنتیکی داشته باشد؛ چون پدرم همیشه در حال ابداع و ساختن چیزی بود. من هم در این مسیر پیش رفتم؛ هرچند به دلیل نبود حمایت کافی تنها توانستم دو اختراع را به ثبت اظهارنامه برسانم، در حالی که ایدهها و نوآوریهای بسیاری دارم. متأسفانه در این مسیر موانع و مشکلات فراوانی وجود دارد.
رشتهی روانشناسی نیز انتخابی عاشقانه بود، زیرا باور دارم یک نویسنده باید روانشناس خوبی هم باشد.
نزدیکترین اثر به دنیای من
به نظرم داستانها همیشه ریشه در تجربههای زیستی نویسنده دارند. آثار من هم از این قاعده مستثنی نیستند. تلاش میکنم تجربیات جهان پیرامون را در داستانهایم بازتاب دهم، اما طبیعی است که ذهن و جهان درونیام نیز بهطور ناخواسته در روایتها نمایان میشود.
داستان، رمان یا شعر؟
هرکدام لذت خاص خود را دارد. در داستاننویسی به تکنیک بسیار اعتقاد دارم و آن را نیازمند زمان، دقت و تفکر میدانم، درست مانند نوآوری. اما شعر برایم بیشتر از قلیان احساسات میجوشد و لذتی آنی و بیواسطه دارد.
نگاهی به آثار نویسنده
کتاب اول من، «… تا بنویسم»، مجموعهای از داستانهای فلسفی و اجتماعی است که بیشتر به سبک سورئال و پسامدرن (یا مدرن) نوشته شده و توسط انتشارات اختر چاپ شده است. این کتاب پرفروش نیز بوده است.
کتاب دوم، «بال در بال قاصدکها»، شامل داستانهایی سورئال با محتوای فلسفی، روانشناختی و اجتماعی است و از انتشارات اندیشمندان کسر منتشر شده است.
کتاب سوم، رمان «دکتر رادین و صندلی شماره چهار کافه ایران»، پرفروشترین رمان سال شد و از انتشارات شالگردن منتشر شده است.
کتاب چهارم، «اشکهای خورشید (گونشین گوز یاشلاری)، مجموعهای از اشعار است و توسط انتشارات ریرا منتشر شده است.
نوشتن به زبان فارسی و مادری
برایم ارزشمند است که بتوانم به زبان مادریام شعر و داستان بنویسم. از سوی دیگر، زبان فارسی به دلیل گسترهی مخاطبان اهمیت ویژهای دارد؛ زیرا نویسنده در نهایت با مخاطب شناخته میشود.
روانشناسی در دل داستانها
شناخت شخصیت و تیپهای شخصیتی از عوامل مهم در نوشتن داستان است. آشنایی با روانِ انسان و روانشناسی به من کمک کرده شخصیتها و موقعیتهای داستانیام واقعیتر و عمیقتر باشند.
اختراع آغوشانه نوزاد نارس
من جهان اطرافم را چندبعدی میبینم و از هر پدیده ابعاد تازهای به ذهنم میرسد. یکی از نتایج همین نگاه، اختراع «آغوشانهی نوزاد نارس» بود که میتواند مشکلات بسیاری از این نوزادان را برطرف کند. خوشبختانه این طرح با استقبال جامعهی پزشکی روبهرو شد و امیدوارم هرچه زودتر به مرحلهی ساخت و تولید برسد.
همکاری با دانشگاه صنعتی شریف
پیشتر تخت تاشوی چندمنظورهای برای بیماران ضایعهی نخاعی و سالمندان طراحی کرده بودم. از طریق انجمن «حرکت» با دانشگاه صنعتی شریف آشنا شدم و همین همکاری سرآغاز حضورم در کارگروههای مختلف برای طرحهای دیگر شد.
یک مادرِ نویسنده
مادری برای من موهبتی الهی است. از آنجا که فرزندانم همواره در مرکز توجه قرار داشتهاند، هیچگاه نخواستم فعالیتهایم به نقش مادریام خدشهای وارد کند. همین موضوع کار نویسندگی و دیگر فعالیتها را دشوار کرده است، اما عشق به نوشتن سبب شد در این مسیر بمانم و ادامه دهم.
پیام به جوانان علاقهمند
نویسندگی علاوه بر علاقه، نیازمند پشتکار فراوان است. با توجه به نبود بستر شغلی و اقتصادی پایدار برای نویسندگان در کشور، کسی که این راه را انتخاب میکند باید عاشق نوشتن باشد. همچنین مطالعهی پیوسته و تحمل مشکلات، شرط اصلی خلق اثری ارزشمند است.
پروژههای در دست اقدام
در حال حاضر مشغول نگارش یک مجموعه داستان هستم و همزمان برای راهاندازی مطب روانشناسی خود تلاش میکنم.
سخن پایانی
گفتوگو با خانم پاشافامیان حکایتگر تصویری روشن از زندگی، خلاقیت و پشتکار یک زن فرهیخته هست. او نشان میدهد که تلفیق علاقه، دانش و انگیزه میتواند راهگشای موفقیت در عرصههای ادبیات، روانشناسی و نوآوری باشد. امیدواریم مسیر پرنشاط و پرثمر ایشان همچنان ادامه داشته باشد و دستاوردهایشان الهامبخش دیگران، بهویژه نسل جوان، باشد.
در پایان از خانم پاشافامیان عزیز سپاسگزاریم که فرصت این گفتوگو را در اختیار ما قرار داده و تجربیات ارزشمند خود را با ما به اشتراک گذاشتند.
برای آشنایی با نمونه ای دیگر از بانوان فرهیخته مراغه می توانید به لینک زیر مراجعه فرمایید:
هاله حکیم؛ از کلاس ریاضی تا صفحات تاریخ تبریز
با آرزوی سربلندی و اعتلای تمام بانوان سرزمین عزیزمان ایران
نظرات کاربران