شهرستان مراغه را می‌توان یکی از گنجینه‌های تاریخ طبیعی دانست و دره «گشایش» نیز همچون نگینی درخشان در این منطقه، نمادی از عظمت و شکوه آفرینش الهی در خلق طبیعت و حیات است.
به گزارش پایگاه خبری هامپوئیل، دره «گشایش» در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد و مجموعه‌ای بی‌نظیر از چشمه‌ها، کوه‌ها، غارها و ساختارهای زمین‌شناسی حیرت‌انگیز را در خود جای داده است که قدمتی بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون سال دارند.
این دره از مناطق بی‌همتای مراغه در تنوع ساختارهای دوران دوم زمین‌شناسی به شمار می‌رود و وجود فسیل‌های بی‌مهرگانی همچون «آمونیت‌ها»، «بلمنیت‌ها»، «دوکفه‌ای‌ها» و «میکروفسیل‌ها» در این منطقه، نشان‌دهنده حضور موجودات دریایی در این سرزمین طی میلیون‌ها سال گذشته است.
نشاط و شادی طبیعت‌گردان
چشمه‌های دوقلو دره «گشایش» نویدبخش طراوت و سرزندگی برای طبیعت‌گردان است. این نشاط و شادابی از دو چشمه آب معدنی سرچشمه می‌گیرد که یکی در بخش جنوبی دره از زیر سنگ‌های آهکی می‌جوشد و با گذشت زمان غاری کوچک ایجاد کرده است. دیگری در قسمت شمالی دره قرار دارد و با فشار و صدای خاصی از میان یک سنگ آهکی به بیرون فوران می‌کند، جاذبه‌ای شگرف که به جذابیت این منطقه افزوده است.
آب این چشمه‌ها از نوع بیکربناته است و دمای آن‌ها به ۲۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. به همین دلیل، حوضچه لجن موجود در این دره با خواص درمانی‌اش، در فصل گرم سال به محلی ایده‌آل برای آبتنی طبیعت‌گردان تبدیل می‌شود.
در بخش میانی و تحتانی این دره، آثار چشمه‌های تراورتن‌ساز قابل مشاهده است که یادگارهایی از چشمه‌های باستانی و نشان‌دهنده سطح آب در دو دوره متفاوت در گذشته است. شاید به همین دلایل است که مدیران مراغه در طرح ایجاد ژئوپارک شهرستان، توجه ویژه‌ای به ژئوسایت دره «گشایش» دارند.
آرامش «هامپوئیل» در آغوش کوه‌های سر به فلک کشیده دره «گشایش»
غار اسرارآمیز «هامپوئیل» بر اثر تغییرات زمین‌شناسی و آب و هوایی شکل گرفته و همچنان غارنوردان در این غار شگفت‌انگیز به کشف چاه‌ها، مسیرها و تالارهای جدیدی در طبقات مختلف آن می‌پردازند.
به گفته مسئول کمیته غارنوردی مراغه، تاکنون بیش از ۴۵ تالار، بیش از ۳۵ چاه و پنج مسیر عمومی در داخل غار هامپوئیل شناسایی شده است، و فرآیند اکتشاف در این غار همچنان باید ادامه یابد.
«بهزاد قومی» به مردم هشدار می‌دهد که بدون راهنما و تجهیزات مناسب وارد غار «هامپوئیل» نشوند، چرا که این غار پررمز و راز می‌تواند برای کسانی که با آن آشنا نیستند، بسیار خطرناک باشد.
وی اضافه می‌کند: مسیرهای پیچ‌درپیچ و جاذبه‌های طبیعی ویژه غار «هامپوئیل»، زیبایی‌های منحصر به فردی را به این مکان بخشیده است. جریان رودخانه «مردق چای» در داخل غار، تجربه‌ای بی‌نظیر از ترنم زندگی را به غارنوردان هدیه می‌دهد.
دکتر «غلامرضا زارع»، رئیس اداره محیط زیست مراغه، توضیح می‌دهد که غار «هامپوئیل» در دل سنگ‌های دوران دوم زمین‌شناسی واقع شده و دهانه آن در میان کوه‌ها پنهان است، نشان‌دهنده زندگی در بستر رودخانه «مردق چای» است.
وی همچنین چشمه‌های سولفیدی موجود در ابتدای دره «گشایش» را به رنگین‌کمانی تشبیه می‌کند که به دلیل وجود مواد رنگارنگ در چشمه‌ها و جلبک‌های اطراف آن‌ها به وجود آمده و نویدبخش شادابی و نشاط است.
دکتر زارع توصیفی شاعرانه از کوه‌های اطراف دره «گشایش» ارائه می‌دهد و می‌گوید: کوه‌های دو سوی دره، تلاشی تاریخی و نافرجام برای در آغوش کشیدن یکدیگر هستند و آب جاری در دامنه این کوه‌ها و در بستر «مردق چای» نیز اشک‌های فراق آن‌ها را به تصویر می‌کشد.
رگه‌های قرمز خاک در دره گشایش: نشانه‌های خون‌دل‌های تاریخ آفرینش
دکتر «منصوره نیک‌نهاد»، پژوهشگر برجسته دیرینه‌شناسی، درباره رگه‌های قرمز خاک در برخی مناطق دره گشایش می‌گوید: «این رگه‌های قرمز در واقع نشان‌دهنده مرزهای مختلف دوره‌های زمین‌شناسی هستند، گویی که از خون‌دل‌های تاریخ سخن می‌گویند.»
به گفته وی، در نقاط دیگر این دره، نشانه‌هایی از چشمه‌های دوران سوم زمین‌شناسی و لایه‌های انباشته سنگ‌های تراورتن دیده می‌شود که به نوعی نماد جوشش آب برای دستیابی به آزادی بر سطح زمین هستند. ارتفاع این ساختارهای سنگی گاهی به بیش از هشت متر می‌رسد و به زیبایی تحولات طبیعی را به نمایش می‌گذارد.
دکتر نیک‌نهاد همچنین در خصوص چشمه آبگرم گشایش توضیح می‌دهد: «آبی که از زیر زمین می‌جوشد و این چشمه را تشکیل می‌دهد، به نوعی صدای فریاد و غرش آب‌های درون شکاف‌هاست که از اسارت بین سنگ‌ها ناله می‌کنند. این صدا، سکوت آرامش‌بخش دره گشایش را می‌شکند و به نوعی گواهی بر قدرت و تحرک طبیعی است که در این منطقه نهفته است.»
دکتر «منصوره نیک‌نهاد» ادامه داد: «آب خروشان چشمه، وقتی به آب‌های سطحی می‌رسد، به نوعی رسالت حیات و زندگی را به عهده می‌گیرد. در بستر رودخانه «مردق چای»، این آب به آرامش و سکوتی می‌رسد که گویی کودک تازه به دنیا آمده‌ای است که سر بر سینه مادر می‌گذارد.»
وی افزود: «این آب‌فشان‌ها به مدت‌ها انسان را به سوی خود جلب می‌کنند و اغلب توجه بازدیدکنندگان را به خود معطوف می‌سازند، به‌گونه‌ای که ممکن است دیگر زیبایی‌های طبیعت‌گردی در دره گشایش را از یاد ببرند.»
به گزارش ایرنا، در گستره جغرافیایی مراغه، زیبایی‌های طبیعی متعددی از دوران آفرینش به چشم می‌خورد. کوه سهند در شمال شهرستان، به سان تاجی بر سر این جاودانگی طبیعی نشسته است.
از دامنه همین سهند، که به عروس کوه‌های ایران شهرت دارد، رودخانه‌های متعددی مانند «صوفی‌چای» جاری می‌شود. این رودخانه‌ها در دو طرف خود، حریر زیبای سبز از درختان را به نمایش می‌گذارند.
این رودخانه‌های خروشان از زیبایی‌های صخره‌ها نیز بهره‌مند هستند که بخشی از گیسوان طرب‌انگیز عروس کوه‌های ایران به حساب می‌آیند.
نظرات کاربران