خانم صدیقه صلواتی دانش آموختۀ دکترای تخصصی در رشتۀ سیاستگذاری سلامت از دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد. دکتر صلواتی از بهمن ماه سال 1396 به عنوان عضو هیئت علمی در دانشکدۀ علوم پزشکی مراغه مشغول به فعالیت است.
خانم دکتر صلواتی، اکنون در شهر مراغه بعنوان “دبیر برنامه شهر سالم و ایمن مراغه” مسئولیت راهبری برنامۀ شهر سالم و ایمن را بر عهده دارد. برای آشنایی با ایشان و فعالیت‌های موثر انجام شده در این راستا در ادامه همراه ما باشید.
“ایدۀ شهر سالم” از کجا نشات گرفت؟
می شود گفت که ایدۀ اجرای برنامۀ شهر سالم در مراغه به نوعی به دنبال ناامیدی من از جو کاری ام در مراغه و تلاشم برای قبول و بهبود وضعیت و شرایطم بود.
من قبل از سال 96 در دانشگاه‌هایی مثل اهواز، شیراز، و تهران بصورت دانشجویی یا قراردادی کار و تدریس کرده بودم و همواره آن محیط‌‍‌ها و دانشگاه‌های بزرگ و فراهم را با شهر مراغه و دانشکد‌ه‌ای که در آن مشغول به کار بودم مقایسه می‌کردم و این مقایسه حاصلی جز ناامیدی و نارضایتی برای من نداشت. از طرفی متأسفانه شناختی هم از تخصص و رشتۀ من در مسئولان وجود نداشت تا بتوانند آنجایی که بایسته و شایسته است از توانمندی‌های من استفاده کنند و همین به عدم رضایت من دامن می‌زد. تمامی این عوامل دست به دست هم داد تا تصمیم بگیرم خودم برای خودم کاری کنم! و به مقابله با آن حس ناخشنودی که درآن مقطع زمانی در من ریشه دوانده بود بروم. از طرفی بسیار علاقه مند بودم که بتوانم از تخصص و آنچه که طی سالیان در دانشگاه‌ها آموخته ام به نفع توسعۀ شهرم استفاده کنم و وظایفم تنها به تدریس و انجام طرح پژوهشی و نگارش مقاله محدود نشود. لذا تصمیم گرفتم که یک برنامۀ توسعه‌ای مرتبط با رشته تخصصی‌ام را در شهر بصورت کاملا افتخاری و داوطلبانه آغاز کنم. البته این را هم بگویم که آشنایی‌ام با برنامۀ شهر سالم و ایدۀ اجرای آن در مراغه، طی درددلی که با استاد راهنمای رساله‌ام جناب دکتر آرش رشیدیان در آن مقطع زمانی داشتم، رقم خورد. ایشان به من پیشنهاد اجرای برنامۀ شهر سالم را در مراغه دادند و من از همان روز، مطالعه و تحقیق درباره شهرهای سالم دنیا را شروع کردم و نهایتا طی مکاتباتی که با خانم سمرالفکی (از مدیران دفتر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در منطقۀ مدیترانۀ شرقی) داشتم و بر اساس دستورالعملی که ایشان برایم ارسال کردند برنامۀ شهر سالم را در مراغه کلید زدم.
کار را اینطور آغاز کردم که ابتدا پیشنهادم را به صورت طرح اولیه‌ای در اوایل سال 97 به رئیس وقت دانشکده دکتر اصغر تنومند اعلام کردم که خوشبختانه ایشان موافقت کردند و بدنبال آن در یک عصر مرداد ماه 97 جلسه ای با فرماندار وقت آقای حمید شکری داشتیم و ایشان هم پذیرای ایده‌های خوب و توسعه‌ای بودند و خوشبختانه تمام قد، از شروع و ادامۀ این برنامه حمایت کردند. برنامه در طی سالهای گذشته با محوریت دبیرخانه برنامه در حوزه ریاست دانشکده ادامه یافت تا اوایل سال 1402 که بحث ارزیابی برنامه شهر سالم به هدف دریافت گواهی جدی شد و در طی سال 1402 تا کنون نیز از مشاوره های دکتر جعفرصادق تبریزی و همچنین مسئولان محترم دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران، برخی مسئولان وزارت بهداشت و دکتر محمد سعادتی که در شهر سهند برنامه را اجرا کرده بودند برای پیشبرد موفقیت آمیز برنامه بسیار بهره بردیم که قدردان همه این بزرگواران هم هستیم.
بطور کلی مفهوم “شهر سالم” چیست؟
شهر سالم شهری است که در آن مردم از مشکلات اصلی سلامت آگاه هستند، مردم و سازمان‌های مردم نهاد، نقش ویژه‌ای در ارتقای سلامت شهروندان ایفا می‌کنند. سازمان‌های مختلف دولتی هم برای بهبود سلامت مردم با همدیگر و با سازمان‌های مردم نهاد و داوطلبان سلامت مشارکت و همکاری خوبی دارند. در یک کلمه شهر سالم شهری نیست که در آن بیماری و مشکل نباشد. بلکه شهر سالم شهری است که در آن هم مردم و هم مسئولان از مشکلات اساسی سلامت آگاه هستند و با مشارکت هم برای حل این مشکلات تلاش می‌کنند. در شهر سالم همۀ مردم و همۀ ادارات باید مسئولیت پذیری اجتماعی نسبت به سلامت داشته باشند و تصمیمات مدیریت شهری را به سمت بهترین استفاده از منابع موجود برای ارتقای سلامت شهروندان پیش ببرند.
معیار‌های انتخاب شهر سالم از دیدگاه کارشناسان سازمان جهانی بهداشت چیست؟
در شهری که برنامۀ شهر سالم در آن اجرایی می‌شود در گام اول باید یک نظام و سیستم مشارکتی و آگاه از شواهد طراحی شود. این نظام باید چند ویژگی اصلی داشته باشد. اول مشارکت ادارات دولتی با هم برای سالم سازی شهر، دوم مشارکت مردم با ادارات دولتی و سوم مشارکت سازمان‌های مردم نهاد با ادارات دولتی برای بهبود سلامت مردم را ترغیب کند.
آگاهی مردم و مسئولان شهری از مشکلات با اولویت بالای آسیب رسان به سلامت و همچنین تصمیم‌گیری آگاه از شواهد و اجرای راهکارهایی برای مقابله با مشکلات اصلی سلامت با استفاده از منابع موجود از دیگر ویژگی‌های این نظام است. مشارکت مردم در توسعۀ سلامت در این نظام بسیار اهمیت دارد.
برنامۀ شهر سالم مراغه در طی 5 سال گذشته شروع به پا گرفتن کرده و تلاش کرده که چنین سیستم و نظامی را در شهر ایجاد کند و تا حد خوبی توانسته از پس ایجاد این نظام بربیاید.
کارشناسان سازمان جهانی بهداشت شواهد خوبی از ایجاد این نظام را در شهر ما دیده اند و همین امر مراغه را در کانون توجه آنها قرار داده است.
در اجرایی کردن برنامه شهر سالم چه ارگان‌هایی دست اندر کار بوده اند؟
می‌توان گفت تقریبا تمامی سازمان‌های دولتی و سازمان‌های مردم نهاد و بخش خصوصی و عموم مردم در برنامۀ شهر سالم باید مشارکت داشته باشند. در مراغه نیز حدود 15 سازمان مردم نهاد و بیش از 25 ادارۀ دولتی در این برنامه مشارکت مستقیم داشته اند. ذیل دبیرخانه برنامه شهر سالم و ایمن مراغه هفت کمیته تخصصی فعالیت می‌کند که این تعداد، از ادارات دولتی و سازمان‌های مردم نهاد عضو این کمیته‌ها هستند. مسئولان این هفت کمیته از شش سازمان هستند که عبارتند از: دانشکدۀ علوم پزشکی، شهرداری، آموزش و پرورش، بهزیستی، جمعیت هلال احمر، فرماندهی نیروی انتظامی و پلیس راهنمایی رانندگی.
فرمانداری نیز از ابتدا به عنوان ناظر عالی برنامۀ شهر سالم در سطح شهرستان و رئیس شورای سیاستگذاری برنامۀ شهر سالم مراغه می‌باشد و دبیرخانه، گزارشات اقدامات خود را به فرمانداری ارائه می‌دهد.
الحق در طی این مدت فرمانداری و تمامی ادارات دولتی و عمومی و بویژه ادارات مسئول کمیته‌های تخصصی نهایت همکاری و تلاش را انجام داده‌اند و نهادهای مردمی و داوطلبان سلامت و اعضای کانون‌های سلامت همواره همپای دبیرخانۀ برنامۀ شهر سالم مراغه بوده‌اند.
دریافت گواهی بین المللی شهر سالم برای مراغه بیش از هر چیز یک نماد و سمبل است. سمبل همدلی و اتحاد مردم و حاکمیت برای یک هدف عالی که همانا ارتقای سلامت همه جانبۀ شهروندان می‌باشد.
بودجۀ اجرایی شهر سالم چگونه تأمین شد؟
یک نکتۀ بسیار مهم در مورد برنامۀ شهر سالم مراغه این است که مراغه بدون هیچ هزینه و بودجه‌ای در حال اخذ گواهی بین المللی شهر سالم است. اتفاقا همین نکته مورد توجه ارزیابان قرار گرفته و مراغه را از بقیه شهرهای دنیا که برنامۀ شهر سالم را اجرا کرده‌اند متفاوت کرده است. شهرهایی که تاکنون توانسته اند این گواهی را دریافت کنند همگی از کشورهای با درآمد بالا بوده‌اند و با تأمین اعتبارات بالا اقدام به ایجاد سیستم و انجام مداخلات برای بهبود سلامت شهروندانشان کرده‌اند. اما ایران تنها کشور با درآمد متوسط است که در منطقۀ مدیترانۀ شرقی موفق به اجرای برنامۀ شهر سالم در دو شهر خود شده است. اولین شهر ایران، سهند است که این گواهی را دریافت کرده و دومین شهر، مراغه است که موفق به دریافت این گواهی شده است.
در ایران با توجه به محدودیت منابع، رویکرد مجریان برنامۀ شهر سالم این است که منابع موجود نهادهای دولتی، مردم نهاد و خصوصی را به سمت مقابله با مشکلات اساسی سلامت سوق دهند چون همه می‌دانیم که برای جذب منابع مالی و اعتبارات بیشتر با محدودیت‌های زیادی روبرو هستیم.
حتی این را هم اضافه کنم که دبیرخانه برنامه شهر سالم مراغه که در دانشکده علوم پزشکی مستقر است نیز، از هیچ اعتبار و بودجه‌ای برخوردار نیست و بنده به عنوان دبیر برنامه، بصورت کاملا افتخاری در دبیرخانه فعالیت دارم و در کنار انجام وظایف آموزشی و پژوهشی ام به عنوان یک عضو هیئت علمی در دانشکده، امورات دبیرخانه را نیز برعهده دارم. حتی در سالهای گذشته برای حفظ بقای دبیرخانۀ برنامۀ شهر سالم و ایمن مراغه در حوزۀ ریاست دانشکدۀ علوم پزشکی ، برخی وظایف ستادی از جمله مسئولیت حوزۀ سمن‌ها و خیرین سلامت و همچنین مسئولیت دبیرخانۀ سلامت و امنیت غذایی را نیز به صورت کاملا افتخاری بر عهده گرفتم.
همانطور که عرض کردم برنامۀ شهر سالم یک برنامه‌ای بود که بصورت داوطلبانه و با پیشنهاد بنده در مراغه آغاز شد و وزارت بهداشت هیچ الزامی به اجرای این برنامه در دانشگاه‌ها نداشت و ندارد و صرفا شهرهایی که داوطلب هستند می‌توانند این برنامه را اجرا کنند و معمولا هم دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها و فرمانداری‌ها به خاطر عدم تخصیص منابع مالی و نبود نیروی متخصص و علاقه مند، راغب به اجرای چنین برنامه‌های داوطلبانه نیستند و ترجیح شان اجرای وظایف روتین ابلاغی از وزارتخانه‌ها است. به همین دلیل بنده مسئولیت واحدهای سمن‌ها و خیرین و دبیرخانۀ سلامت و امنیت غذایی را به صورت افتخاری بر عهده گرفتم تا در اجرای امورات مصوب ابلاغی از وزارت به حوزۀ ستادی دانشکده هم نقش داشته باشم و برنامۀ شهر سالم و خودم را از برخی انتقادات که متاسفانه بجا هم نبود، مصون نگه دارم.
مراغه با ملاک‌های شهر سالم فاصله دارد!
این نیز بر می‌گردد به همان برداشت ناصحیح از مفهوم «برنامۀ شهر سالم مراغه». ما با دریافت گواهی شهر سالم برای مراغه این پیام را به کل منطقۀ مدیترانۀ شرقی و حتی دنیا مخابره خواهیم کرد که به عنوان یک شهر از یک کشور با درآمد متوسط، توانسته ایم نظامی را در شهر پیاده کنیم که در این نظام دستگاه‌های دولتی در کنار سازمان‌های مردم نهاد قرار گرفته‌اند و دید مشترکی از مشکلات اساسی سلامت شهر دارند و از منابع موجود برای مقابله با این مشکلات استفاده می‌کنند و با همدیگر راهکارهایی را برای مقابله با این معضلات طراحی کرده و این راهکارها را اجرا می‌کنند.
به طور مثال ما می‌دانیم که یکی از عوامل خطر اصلی سلامت در شهرمان کم تحرکی است. آموزش و پرورش بخشی از کمک‌های خیرین را به سمت افزایش فضاهای ورزشی در مدارس سوق می‌دهد تا زمینۀ فعالیت فیزیکی را در دانش آموزان افزایش دهد. یا مثلا سگ‌های بلاصاحب از معضلات شهرمان است که شهرداری با کمک ادارۀ دامپزشکی و ادارۀ حفاظت از محیط زیست و با نقش آفرینی بسیار خوب “انجمن حمایت از حیوانات رها”، اقدام به اجرای طرح عقیم‌سازی و واکسینه کردن سگ‌های بلاصاحب کرده است. همین مثال نشان می‌دهد که چگونه نهادهای دولتی و عمومی در کنار یک سازمان مردم نهاد قرار گرفته اند تا به یکی از شکایات عموم مردم که یک مشکل بهداشت محیطی هم است رسیدگی کنند.
ما برای تحقق سلامت همه جانبه در شهر مراغه راه بسیار دور و درازی در پیش داریم و البته سلامت کامل هیچ وقت در هیچ جای دنیا برای شهروندان یک شهر محقق نخواهد شد. موضوع اصلی، ارتقا و بهبود سلامت جسمی و روانی و اجتماعی به صورت آهسته و پیوسته در بستر یک نظام مشارکتی است که برنامۀ شهر سالم مراغه این بستر را ایجاد کرده و این بستر مورد تشویق سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته و از بابت وجود همین بستر هم به مراغه گواهی بین المللی شهر سالم اعطا خواهد کرد.
مفهوم الگوی شهر سالم اسلامی چیست؟
اصطلاح «شهر سالم اسلامی» اولین بار در مراسم اختتامیۀ ارزیابی برنامۀ شهر سالم مراغه در خرداد ماه سال جاری مطرح شد و انشاالله برنامۀ شهر سالم مراغه اولین الگو در بین کشورهای منطقۀ مدیترانۀ شرقی برای تحقق این هدف خواهد بود.
در صورت دریافت “گواهینامه شهر سالم” چه دستاوردهایی برای شهر مراغه میسر خواهد شد؟
دریافت این گواهی آغاز راهی دشوار برای همۀ ماست. ما تا اینجا موفق شده ایم نظام مشارکتی بین ادارات دولتی و سازمان‌های مردم نهاد را ایجاد کنیم و برخی فعالیت‌های مردمی را که با آگاهی ایشان از معضلات سلامت شهرستان شکل گرفته است شناسایی و از طریق تقویت ارتباطات آنها با نهادهای دولتی و سازمان‌های مردم نهاد پررنگ کنیم. این زیرساخت توسعه‌ای مهیا است برای اجرای مداخلات سلامت محور با آگاهی از مشکلات و مخاطرات سلامتی در شهرستان.
دریافت این گواهی مراغه را در زمرۀ آن دسته از شهرهای دنیا قرار می‌دهد که متعهد به حفظ این نظام مشارکتی است. نظامی که حرکت آهسته و پیوسته به سمت بهبود شاخص‌های سلامتی را تضمین می‌کند. قراردادن نام مراغه در چنین جایگاهی در نوع خود دستاورد بزرگی است.
از طرفی شهرهایی از کشورهای مختلف دنیا که برنامۀ شهر سالم را اجرا کرده‌اند از این بستر برای اجرای سایر برنامه‌های توسعه ای هم استفاده می‌کنند. تمامی برنامه‌های توسعه‌ای از جمله شهر دوست‌دار کودک، شهر دوست‌دار سالمند، شهر هوشمند ، شهر پایدار و … همگی در زیر چتر برنامه شهر سالم قرار می‌گیرند و از همین بستر مشارکتی می‌توانند برای اهداف خود استفاده کنند. اتفاقی که در سایر شهرهای مجری برنامۀ شهر سالم در دنیا افتاده هم همین است.
شهری که برند بین المللی شهر سالم را به دنبال اسم خود دارد، می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگران بین المللی باشد و اتفاقا مدیران و مسئولان شهرستان می‌توانند با تکیه بر بستر برنامۀ شهر سالم برنامه‌های توسعۀ گردشگری را نیز تدوین و اجرایی نمایند.
همه چیز بستگی به همت خود ما دارد. بستگی به همت مسئولان و سیاستگذاران محلی در شهرستان که چگونه از این برند حتی برای جذب اعتبارات بیشتر برای بهبود و توسعۀ پایدار شهرستان استفاده کنند.
دبیرخانۀ برنامۀ شهر سالم تمام تلاش خود را به کار خواهد بست تا مسئولان امر را متوجه نحوۀ بهره برداری از این برند بنماید.
در این مسیر با چه چالش‌هایی مواجه بوده‌اید؟
چالش‌ها از زوایای مختلفی مطرح بودند. مقاومت‌هایی که در ابتدا چه در سازمان خودمان و چه سایر ارگانها وجود داشت، مثلا اینکه برنامه را موازی کاری میدیدند، به بقای آن امیدی نداشتند، گاها آن را ناشی از بلندپروازی‌های جوان تازه کاری میدیدند که صرفا جویای نام است (خودم را می گویم!) و صدها مشکل دیگر که در آغاز راه وجود داشت و به مرور زمان برطرف شد و البته چالش‌های جدیدی هم روز به روز بروز می‌کند. تصحیح این برداشت‌ها و گاها قضاوت‌های نادرست، واقعا انرژی بر و زمان بر بوده و هست و البته مقابله با هر کدام هم تاکتیک خاص خودش را می‌طلبید و همچنان هم می‌طلبد. تصحیح برداشت‌های نادرست، ایجاد درک صحیح از مفهوم برنامۀ شهر سالم برای مسئولان و کارشناسان ادارات مختلف، تبدیل مقاومت‌ها به تعامل و دوستی و همکاری و ایجاد زبان مشترک و … بسیار چالش برانگیز و سخت بود و البته همه این چالش‌ها در نهایت با درایت و تدبیر و صبر و با توکل به خدا منجر به ایجاد همکاری‌های پایدار، تعاملات صحیح و دوستی و وفاق و همدلی شد که برای من هم درس‌های بزرگی داشت و هم نعمات زیادی از باب همراه و همدل شدن با مردمان خوب در ادارات و سازمان‌های مردم نهاد و گروه‌های مردمی.
چالش بعدی تغییرات متعدد در سطح مدیریت ادارات و نهادهای مختلف و در رأس آنها فرمانداری که ناظر عالی این برنامه است بود. در طی 5 سال گذشته بنده شاهد حضور چهار فرماندار و بیش از 5 شهردار بودم و همچنین روسای ادارات دیگری هم که همکار برنامۀ شهر سالم بودند از این تغییرات مصون نبودند. توجیه هر یک از فرمانداران و جلب حمایت ایشان برای بقا و دوام برنامه شهر سالم همواره برای من یک چالش بود که با یاری خدا و با کمک سرمایۀ اجتماعی برنامّ شهر سالم توانستم این چالش را هم با موفقیت پشت سر بگذارم. البته استراتژی مقابله با این چالش و مرتفع کردن آن هم از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت یک نقطۀ قوت بسیار بزرگ بود. در واقع دوام برنامۀ شهر سالم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این برنامه در شهر مراغه است که مورد تشویق سازمان جهانی بهداشت قرار گرفت.
چالش بعدی عدم دریافت و درک صحیح از معنی و مفهوم برنامۀ شهر سالم بویژه از دیدگاه عموم مردم و گاها برخی رسانه‌ها است به این معنا که اغلب فکر می‌کنند دریافت گواهی شهر سالم به این معناست که مراغه شهری کاملا سالم و ایمن شناخته شده و هیچ مشکل سلامتی در آن نیست . در پاسخ به این سوء برداشت باید گفت که: ببینید عزیزان! سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت، آمار و اطلاعات مربوط به تمامی شاخص های سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی مراغه را در دست دارند و بهتر از من و شما می‌دانند که وضعیت سلامت جسمی و روانی و اجتماعی و اقتصادی در شهرستان‌های مختلف کشور از جمله مراغه در چه وضعی است. ملاک آنها این شاخص‌ها نیستند بلکه ملاک آنها پایه ریزی سیستم و نظامی است که ویژگی‌هایش را در همین مصاحبه برایتان تشریح کردم.
ما در شهر سالم مراغه با ایجاد این نظام به سمت بهبود شاخص‌های سلامت جسمی و روانی و اجتماعی و اقتصادی حرکت خواهیم نمود آنهم نه در کوتاه مدت بلکه در یک افق بلند‌مدت و در حرکتی آهسته و پیوسته.
ما هنوز هم با این چالش یعنی عدم درک صحیح از مفهوم برنامۀ شهر سالم مواجه‌ایم و اقدامات بیشتری باید برای تفهیم عموم مردم دربارۀ معنی و مفهوم برنامۀ شهر سالم انجام دهیم که در این راستا بی‌شک کمک اهالی رسانه و پایگاه خبری هامپوئیل هم بسیار موثر خواهد بود.
چالش بعدی حفاظت دبیرخانه و برنامۀ شهر سالم و ایمن مراغه از برخی جریانات و اتفاقات سیاسی است. در واقع یک برنامۀ توسعه ای مثل برنامۀ شهر سالم مراغه باید کاملا فراجناحی عمل کند و اسیر جهت گیری‌های سیاسی نشود که این خود چالش بسیار بزرگی است. دبیرخانۀ برنامۀ شهر سالم مفتخر است که در طی 5 سال گذشته با افراد مختلف از طیف‌های سیاسی مختلف همکاری مثبت و تعامل سازنده داشته است و همین هم یکی دیگر از رموز پایداری این برنامه محسوب می‌شود.
آیا این برنامه از جانب سازمان جهانی بهداشت مورد تایید نهائی قرار گرفته است؟
هم اکنون که دارم با شما صحبت می کنم (هفتۀ اول شهریور) تقریبا دو ساعتی است که خبری مبنی بر آخرین مرحلۀ دریافت گواهی شهر سالم مراغه را از طرف دفتر سازمان جهانی بهداشت به صورت تلفنی به بنده اعلام کرده‌اند و انشاالله به زودی مراسم اعطای گواهی به صورت رسمی برگزار خواهد شد.
سخن پایانی
من از پایگاه خبری هامپوئیل بسیار سپاسگزارم بابت این مصاحبه و برایم این دقایقی که در خدمت شما بودم بسیار باارزش بود. به عنوان سخن پایانی، مخاطبم بانوان و دخترانی هستند که مسئولیت پذیری اجتماعی بالایی دارند و نسبت به موضوعات جامعه حساس هستند و به دل ماجرا زده‌اند و در حیطه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی،هنری، ورزشی و … فعالیت می‌کنند یا می‌خواهند فعالیت کنند.
باید عرض کنم در این راه به مشکلات زیادی برخواهند خورد، مشکلاتی که شاید هیچ ارتباطی با خود فعالیت و کارشان نداشته باشند و بیشتر از جنس بی‌مهری و کج فهمی است. شما شبانه روز تلاش خواهید کرد اما کسی قرار نیست از شما تشکر کند، یا قرار نیست جایزه‌ای دریافت کنید. برعکس در این بین قطعا بی مهری‌ها و نا رفیقی‌هایی را نیز تجربه خواهید کرد اما بدانید که همه این‌ها طبیعی و جزئی از فرایند کار است. پس با قدرت به راهی که به آن اعتقاد دارید ادامه دهید و از مشورت افراد متخصص حتما استفاده کنید و مطمئن باشید که اگر نیت شما خدمت و کمک به بهبود وضعیت است و با تخصص و تعهد در حال حرکت هستید، سایۀ خدا نیز همراه شما خواهد بود و همین برایتان کافیست. مهم این است که در این راه سخت، دوستانی خواهید یافت و مردم با شرف و با عزتی در کنار شما قرار خواهند گرفت که حضورشان برای شما انرژی مضاعفی را تزریق خواهد کرد، منظورم سرمایۀ اجتماعی است که در این راه نصیب شما خواهد شد و پشتوانۀ بسیار قوی و محکم برای ادامۀ تلاشهایتان خواهد بود. پس قدر این سرمایۀ اجتماعی را هم بشدت بدانید و در حفظ آن بکوشید.
قضاوت‌های نادرستی در مورد کارتان و راهتان خواهید شنید، این قضاوت‌ها را بشنوید، حرکت‌های گاها معاندانه از طرف برخی اقلیتی که انشاالله صرفا از سر نا آگاهی شان است را ببینید و مراقبت کنید و تدابیر لازم را برای مقابله با این حرکت‌های غیردوستانه اتخاذ کنید، اما هرگز این مسائل و صحبت‌های پوچ نباید اصطکاکی برای ادامۀ راه شما باشد. از حرکت‌های گاه به گاهی که برخی اقلیت مخالف توسعه در برابر تلاش‌های شما انجام خواهند داد انرژی بگیرید و بدانید که همیشه هستند اقلیتی که به قطار در حال حرکت و پیشروی سنگ پرتاب می‌کنند و البته هستند اکثریت با شرف و با عزتی که شما را در این راه سخت همراهی خواهند کرد.
بدون تردید وجود بانوان فعال و آگاه و ساعی در این عرصه باعث افتخار شهر و کشورمان در مسیر توسعه خواهد بود. از هم صحبت شدن با شما بانوی فرهیخته بسیار به خود می‌بالیم و از اینکه فرصت گرانبهایتان را در اختیار ما قرار دادید، بینهایت سپاسگزاریم و برایتان راهی هموار و سلامتی توأم با موفقیت‌های روز افزون، آرزو می‌کنیم.
نظرات کاربران