خانم رقیه غفاری دانش آموخته مقطع دکترای تخصصی در رشته زبان ترکی استانبولی از دانشگاه قاضی آنکارا کشور ترکیه می‌باشد. این بانوی فرهیخته اهل مراغه، هم اکنون به عنوان هیات علمی در دانشگاه علامه طباطبایی تهران به فعالیت تدریس مشغول است. حضور چنین بانوان فرهیخته و سرشناسی که علی رغم امکان فعالیت در خارج از کشور، بعد از تحصیل به کشور بازگشته و از دانش خود در جهت اعتلای میهن و خدمت به کشور بهره می‌برند، مایۀ مباهات و افتخار است. لذا بر آن شدیم تا بیشتر با ایشان آشنا شویم. در ادامۀ این گفتگو، همراه ما باشید.
انتخاب رشته زبان ترکی استانبولی
علاقۀ من به ادامۀ تحصیل در زبان‌های خارجی از همان دوران دبیرستان شروع شد و به همین دلیل، برای ادامۀ تحصیلات دانشگاهی ام، کنکور زبان را انتخاب کردم. پس از قبولی در کنکور، مقطع کارشناسی رشتۀ زبان و ادبیات ترکی استانبولی را برای ادامه تحصیل در دانشگاه علامه طباطبایی انتخاب کردم.
علاقۀ زیاد من به این رشته باعث شد که از همان ابتدا ادامۀ تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری این رشته را نیز در هدف‌گذاری‌های تحصیلی‌ام قرار بدهم و به دلیل اینکه این رشته در ایران تنها تا مقطع کارشناسی ارائه می‌شود، برای ادامۀ تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری به کشور ترکیه سفر کردم.
مقطع کارشناسی ارشدم را در رشتۀ آموزش زبان ترکی استانبولی به عنوان یک زبان خارجی در دانشگاه دوکوز ایلول در شهر ازمیر ترکیه و مقطع دکتری را هم در همین رشته در دانشگاه قاضی آنکارا به اتمام رساندم. پس از اتمام تحصیلاتم در کشور ترکیه در سال 99 به کشورم ایران برگشتم و در دانشگاه علامه طباطبایی تهران با درجه ی استادیاری به عنوان استاد مدعو به تدریسم در دانشگاه ادامه دادم.
فعالیت در عرصۀ علمی و فرهنگی
درحال حاضر به عنوان هیات علمی در دانشگاه علامه طباطبایی مشغول فعالیت هستم. علاوه بر تدریس در رشتۀ زبان و ادبیات ترکی استانبولی، علاقۀ زیاد من به شاخۀ ترجمه باعث شد که در آزمون مترجمی رسمی قوه قضائیه در سال 1401 هم شرکت کنم و پس از قبولی در آزمون مذکور و طی کردن مراحل پذیرش در این آزمون، در سال 1403 به عنوان مترجم رسمی این رشته نیز بتوانم فعالیت هایم را در زمینۀ ترجمه متون حقوقی تخصصی ادامه دهم.
کارنامۀ علمی- کاری
- تدریس زبان ترکی استانبولی – دانشگاه علامه طباطبایی – ایران-تهران، در حال فعالیت (شروع به تدریس از مهر ماه 1396)
- مترجم رسمی قوه قضائیه در رشته زبان ترکی استانبولی
- دارای مدرک بین المللی تدریس زبان ترکی استانبولی (TTC)
- دارای مدرک بین المللی توانایی زبان ترکی استانبولی (TYS)
- گردآوری و ترجمۀ کتاب با عنوان ” Adim Adim; متون ساده نویسی شده از ادبیات ترکیه ” ، انتشارات جنگل (تهران)- انتشارات آوای ری را (مراغه)، سال 1401
- تالیف کتاب “ آموزش زبان ترکی استانبولی به فارسی زبانان، مقایسۀ مضاف و مضاف الیه در زبان‌های ترکی استانبولی و فارسی برای اهداف آموزشی” انتشارات آیدین کتاب- ایران- تبریز، سال 1399
- ارائۀ مقاله دردومین دوره کنفرانس پیوندهای زبانی وادبی ایران-ترکیه با موضوع: “نقش فرهنگی واجتماعی شعردرانقلاب مشروطه ایران ودوره تنظیمات ترکیه با مقایسۀ اشعار برخی ازشعرای مشهور این دو دوره” وچاپ مقاله کامل در مجموعه مقالات، ایران- تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، سال 1394
- ارائۀ سخنرانی در همایش ملی دانشجویی ” مطالعات زبان و ادبیات” با عنوان ” فرایندهای واجشناختی در زبان ترکی: شواهدی از دو گونۀ ترکی آذربایجانی و استانبولی” ، ایران- گیلان، دانشگاه گیلان، سال 1395
- پذیرفته شدن مقاله علمی در دومین همایش بین المللی آموزش زبان ترکی استانبولی به عنوان یک زبان خارجی با موضوع ” ویژگی های زبانی و ساختاری اضافه های اسمی در ضرب المثل های ترکی و نحوۀ استفادۀ این ضرب المثل‌ها در زبان ترکی استانبولی به عنوان یک زبان خارجی”، آلمان- مونیخ 2016 (1395)
- چاپ مقالۀ علمی در مجله بین المللی تورکاد با موضوع: آموزش لغات و گرامر ترکی استانبولی به وسیلۀ متون روزنامه 2017 (1396) Uluslararası Türkologi Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi (Turkad) – ISSN 2564-629X
- چاپ مقالۀ علمی در مجله بین المللی تورکاد با موضوع: مطابقت متن ادبی در سطح مقدماتی جهت کاربرد زبانی در راستای آموزش زبان ترکی استانبولی برای افراد خارجی 2020 (1399) http://dx.doi.org/10.29228/uluturkad.48080 ISSN 2564-629X
- چاپ مقاله علمی در مجله بین المللی ایژلا با موضوع ” مقایسه اضافه های اسمی در زبان فارسی و زبان ترکی استانبولی” 2021 (1399)
- چاپ مقاله علمی در مجله بین المللی ایژلت با موضوع ” مطابقت متن ادبی در سطح متوسطه جهت کاربرد زبانی در راستای آموزش زبان ترکی استانبولی برای افراد خارجی” 2021 (1399)
- نایب دبیر انجمن علمی زبان و ادبیات ترکی استانبولی دانشگاه علامه طباطبایی، سال: 1391-92
- سردبیر مجلۀ علمی دانشجویی زبان و ادبیات ترکی استانبولی آنکا (سال ۱۳۹۲)
- گذراندن دورۀ کارآموزی مترجمی خبر ترکی استانبولی خبرگزاری ایسنا- مدت 3 ماه، سال: 1392
قرابت معنایی بین زبان ترکی مادری و ترکی استانبولی
بدون تردید قرابت معنایی بین زبان ترکی مادری و ترکی استانبولی وجود دارد. هردو زبان واژگان مشترک زیادی دارند اما تفاوت‌های واژگانی قابل توجهی نیز بین این دو زبان وجود دارد. برای مثال، کلمه ” خانه” در هر دو زبان به معنای “ ev” استفاده می‌شود اما کلمه “سیب‌زمینی” در ترکی استانبولی “ patates” و در ترکی مادری “yeralma” است. علاوه بر شباهت‌های واژگانی، شباهت‌های دستوری نیز وجود دارد. در کنار شباهت‌های مطرح شده ، هردو زبان از جهت تلفظ و آوا‌شناسی، سیستم نوشتاری و ساختارهای دستوری تفاوت‌های چشمگیری هم دارند.
هدف از یادگیری زبان جدید بعنوان یک مهارت
در رابطه با مهارت زبان‌آموزی اگر بخواهم تعریف بیشتری داشته باشم ، هدف‌هایی که در این زمینه در پی گرفته می‌شوند بیشترین اهمیت را به خود اختصاص میدهند. زبان آموزی در راستای اهداف مختلف و بر اساس گروه هدف مورد نظر مورد بررسی قرار می‌گیرد. ولی اگر بخواهیم در رابطه با اهداف کلی زبان آموزی صحبت کنیم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- یادگیری جنبه‌های تئوری و علمی زبان و به کارگیری بعد‌های هر دو در زمینه‌ها و اهداف مورد نظر
- درک مفاهیم مختلف از طریق مهارت‌های اصلی چهارگانه گوش دادن، خواندن، گفتن و نوشتن و ایجاد ارتباط با دنیای واقعی و ارائه برداشت‌ها و نگرش‌های خود به دیگران
- ایجاد زمینه‌های مختلف کاری یا علمی با پیدا کردن استعداد خویش از طریق یادگیری مهارت زبانی مورد نظر
- پرورش توانمندی‌های ذهنی و عاطفی و کشف استعدادها و تلاش در جهت شکوفایی آنها
در رابطه با آموزش زبان دوم و سوم نکتۀ قابل توجهی که وجود دارد تفاوت و شباهت‌های میان زبان دوم و زبان سوم است. اگر شباهت‌هایی میان زبان دوم و سوم وجود داشته باشد، یادگیری آن ساده‌تر خواهد بود.
البته در میان علاقه، انگیزه، هدف و میزان تمرین و زمانی که زبان آموز صرف یادگیری می‌کند از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل در درجۀ اول تسلط در حد متوسط به زبان دوم هم می‌تواند یادگیری زبان سوم را آسانتر کند. البته ناگفته نماند که انسان توانایی یادگیری دو زبان به صورت هم زمان را دارد. به عنوان مثال کودکانی که در کشور مقصد متولد می‌شوند، معمولا به دو زبان مسلط هستند، به همین دلیل حضور در محیط زبان مقصد و یادگیری در این محیط به شکل کاربردی امکان یادگیری زبان دوم و حتی سوم را افزایش می‌دهد.
استعداد غریزی عامل اصلی یادگیری یک زبان جدید؟!
عوامل مختلفی در موفقیت افراد در زمینه‌های متفاوت می‌توانند تاثیرگذار باشد. استعداد ذاتی، ژنتیک، محیطی که در آن رشد صورت می‌گیرد، خانواده، آموزش، مدرسه، دانشگاه و ده‌ها عامل دیگر در مجموع در میزان موفقیت افراد و رسیدن به اهداف مورد نظر
می‌تواند موثر باشد. در نهایت این تلاش و تمرین خود فرد است که می‌تواند موفقیت او را رقم بزند.
زبان مادری تنها راه بیان احساسات واقعی !
هر چند با این نظریه موافق نیستم، ولی برطبق مطالعات انجام گرفته، احساسات با زبان مادری بهتر بیان می‌شود.
سایر زمینه‌های اشتغال برای زبان ترکی استانبولی
- فعالیت به عنوان مترجم رسمی قوه قضائیه از طریق شرکت در آزمون مترجمان رسمی و اخذ مجوز دارالترجمه در رشتۀ مذکور
- فعالیت به عنوان مترجم زبان ترکی استانبولی در نشریات، مطبوعات، رسانه ها و حتی کتب ادبی و نمایشنامه ها
- همکاری با مراکز آموزش خصوصی و دولتی به عنوان مدرس و کارشناس زبان و ادبیات ترکی استانبولی
- تدریس خصوصی زبان ترکی استانبولی به علاقه مندان این زبان
- فعالیت در موسسات گردشگری به عنوان تور لیدر و یا مترجم
- همکاری با شرکت‌های بین المللی در ایران که با کشور ترکیه در ارتباط هستند و فعالیت بازرگانی و گردشگری انجام میدهند
- فعالیت در سفارت خانه و کنسولگری ترکیه و ایران به عنوان مترجم و مدرس
مهاجرت بله / خیر؟!
به هبچ وجه به مهاجرت فکر نمی‌کنم و دلیل اصلی سفرم به کشور ترکیه فقط تحصیلی بوده‌است با هدف کسب علم و ارتقا سطح علمی ام در رشتۀ زبان ترکی استانبولی. هدف بعدی‌ام بعد از اتمام دوره تحصیلی‌ام در کشور ترکیه این بود به کشور خودم ایران برگردم و در دانشگاهی که در مقطع لیسانس دانشجو بودم به عنوان استاد هیات علمی مشغول به تدریس شوم.
به روز بودن با دانش و اطلاعات جدید
اطلاع از جدید‌ترین تغییرات و دستاورد‌های مرتبط با هر رشتۀ تخصصی، در حوزۀ آکادمیک از الزامات شغلی برای هر فرد محقق است که در حیطه آکادمیک فعالیت می‌کند و باید به آن توجه مستمر داشته باشیم. در این زمینه از موارد زیر استفاده می‌کنم.
- مطالعۀ مداوم منابع رشتۀ تخصصی مورد نظر
- شرکت در دوره‌های آموزشی رشتۀ مورد نظر
- سعی در تسلط به برنامه‌های آموزشی مفید و مرتبط
- توجه به بروز رسانی روش‌های آموزشی رشتۀ مورد نظر
- برگزاری کارگاه‌های تخصصی و مشترک بین دانشگاهی
- شرکت در برنامه‌های مهارت دانش‌افزایی دانشگاهی در رابطه با رشته تخصصی
- آشنایی با آخرین نسخه از برنامه‌ها و سایت‌های آموزشی و تخصصی
- بهره گیری از روش‌های مختلف آموزشی، تالیف و ترجمۀ کتب مختلف آموزشی و معرفی این آثار و سعی در برطرف کردن نیازهای آموزشی رشته و سایر روش‌های موجود
انتخاب زبان مطالعه
ترجیح بنده برای انتخاب زبان کتابهایی که مطالعه می‌کنم ، زبان های فارسی، ترکی استانبولی، انگلیسی است.
کتاب تاثیرگذار
توصیۀ من کتاب “Aşk” از الیف شفق نویسنده ترکی است. خوشبختانه موضوع این کتاب طرفداران زیادی در بین مخاطبین دارد.
توصیه به افراد علاقمند به رشتۀ ترکی استانبولی
تنها توصیۀ من به افرادی که به یادگیری زبان ترکی استانبولی علاقه‌مند هستند این است که یادگیری یک زبان تنها با تقویت یکی از مهارت‌های آموزشی امکانپذیر نیست و تنها با تماشای برنامه‌های مختلف و تقویت مهارت گفتاری یعنی مکالمه نمی‌توان انتظار داشت که به یک زبان تسلط کافی پیدا کرد.
برای اینکه بتوانید به صورت اصولی زبان ترکی استانبولی را یاد بگیرید و هریک از چهار مهارت اصلی زبان خود یعنی خواندن، نوشتن، گوش دادن و صحبت کردن را تقویت کنید، لازم است از منابع آموزشی مناسبی استفاده کنید و به مطالعۀ آنها بپردازید. در حال حاضر از بین مفیدترین کتاب‌های آموزشی ترکی استانبولی، می‌توان کتاب‌های آموزشی سطح بندی شده Yedi İklim Türkçe و Yeni İstanbul را نام برد.
تشکر مجدد از حضور شما در این گفتگوی دوستانه و از فرصت گرانبهایی که به مخاطبین پایگاه خبری هامپوئیل اختصاص دادید تا با شما سرور گرامی بیشتر آشنا شویم. امیدواریم این اقدام، گامی کوچک در جهت معرفی بانوان فرهیخته شهر مراغه به همراهان همیشگی ما باشد.
با آرزوی سربلندی و اعتلای تمام بانوان سرزمین عزیزمان ایران
نظرات کاربران