شهرستان مراغه با وجود قرار گرفتن در دامنه سهند و داشتن منابع آبی که حتی برای سرمایه‌گذاری در شهرستان‌های اطراف مانند بناب و هشترود نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، سال‌هاست که از کمبود زیرساخت‌های لازم برای رونق تولید در بخش‌های کشاورزی و صنعت رنج می‌برد.
به گزارش پایگاه خبری هامپوئیل ، این کمبود زیرساخت‌ها باعث شده است که برخی از فعالان اقتصادی مراغه برای سرمایه‌گذاری به شهرستان‌های دیگری مانند بناب، هشترود و ملکان منتقل شوند. به گفته نماینده مردم مراغه و عجب‌شیر در مجلس شورای اسلامی، این وضعیت موجب شده تا تعداد بیکاران تحصیل‌کرده در این شهر تاریخی به حدود ۱۵ هزار نفر برسد.
کمبود آب در بخش کشاورزی مراغه به مرحله‌ای رسیده است که حتی نیاز فعلی باغات سیب و محصولات صادراتی آن را پاسخگو نیست. این وضعیت، تأمین منابع آبی برای شهرستان را به یک ضرورت تبدیل کرده است.
نماینده مردم مراغه و عجب‌شیر در مجلس شورای اسلامی اظهار می‌کند: مراغه از برق و آب کافی برای رونق تولید برخوردار نیست و تأمین این منابع با روش‌های متعارف ممکن نیست.
سیدفرید موسوی با تأکید بر نیاز به خلاقیت و نوآوری مسئولان برای تأمین آب و برق مورد نیاز شهرستان مراغه اظهار داشت: کمبود آب و برق به‌عنوان چالش اصلی در مسیر رونق تولید در این شهرستان مطرح است و تاکنون راهکاری برای حل آن ارائه نشده است.
وی افزود: کمبود آب حتی بر بخش کشاورزی شهرستان نیز تأثیر منفی گذاشته و مسئولان باید در برابر این چالش پاسخگو باشند. موسوی معتقد است که پیش از مواجهه سرمایه‌گذاران و کشاورزان با مشکلات جدی، مسئولان باید به فکر تأمین زیرساخت‌های لازم باشند.
او با اشاره به پیگیری ایجاد شبکه آبرسانی کشاورزی به منظور بهینه‌سازی مصرف آب، بیان کرد: کشاورزان و سرمایه‌گذاران به‌عنوان سربازان جنگ اقتصادی نیازمند حمایت ما هستند و ما باید به آن‌ها کمک کنیم.
نماینده مردم مراغه و عجب‌شیر در مجلس شورای اسلامی همچنین به این موضوع اشاره کرد که به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم در مراغه، فعالان اقتصادی این شهرستان به سرمایه‌گذاری در شهرستان‌های اطراف روی آورده‌اند. وی افزود: وضعیت فعلی شایسته شهرستان مراغه با بیش از ۱,۴۰۰ شهید گلگون‌کفن نیست و نباید تمدن این شهر برای توسعه مناطق اطراف قربانی شود.
موسوی با بیان اینکه ۸۰ درصد اقتصاد این شهرستان بر پایه کشاورزی استوار است، تأکید کرد: مسئولان باید در تأمین آب مورد نیاز بخش کشاورزی شهرستان پاسخگو باشند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی، یوسف غفارزاده، که به دعوت نماینده مردم مراغه و عجب‌شیر برای بررسی مشکلات آبی به مراغه سفر کرده بود، اظهار داشت که این شرکت علاوه بر کنترل سطح آب‌های زیرزمینی، مانع از آسیب رسیدن به تولید در منطقه شده است.
غفارزاده بیان کرد که قوانین ثابتی برای مدیریت منابع آبی در شهرستان‌های مراغه، بناب و ملکان وجود دارد، اما شهرستان هشترود به دلیل قرار داشتن در حوزه آبریز دریای خزر، شرایط متفاوتی از نظر تخصیص آب دارد.
وی همچنین به خشک شدن دریاچه ارومیه و مصوبه هیئت دولت در سال ۱۳۹۳ اشاره کرد که توسعه در حوزه آبریز این دریاچه را ممنوع کرده است. بر اساس این مصوبه، شهرستان‌هایی مانند آذرشهر، عجب‌شیر، بناب، ملکان، مراغه و سایر مناطق واقع در حوزه آبریز دریاچه ارومیه با محدودیت‌های شدیدی روبرو شده‌اند.
غفارزاده افزود که بر اساس این مصوبه، توسعه کشاورزی در این مناطق ممنوع است و باغات موجود باید به سمت بهینه‌سازی مصرف آب هدایت شوند.
وی همچنین اشاره کرد که حدود ۱۰ تا ۱۱ درصد از آب دریاچه ارومیه از آذربایجان‌شرقی تأمین می‌شود و مابقی از آذربایجان‌غربی، و به همین دلیل اهالی آذربایجان‌غربی بیشتر در این زمینه ذینفع هستند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی اضافه کرد: متأسفانه در مراغه حتی تا دامنه سهند نیز باغات توسعه یافته‌اند و ظرفیت آبی منطقه به حد اشباع رسیده است.
وی تأکید کرد: اشتغال در بخش کشاورزی این منطقه باید به سایر بخش‌ها منتقل شود، زیرا ظرفیت اشتغال در بخش کشاورزی این منطقه به حداکثر خود رسیده و امکان توسعه بیشتر وجود ندارد.
وی با اشاره به توسعه بی‌رویه باغات در سرشاخه‌ها که منجر به استفاده حداکثری از منابع آبی شده است، افزود: اگر از منابع آبی به‌درستی حفاظت نشود، در مدت کوتاهی با چالش‌های زیست‌محیطی روبرو خواهیم شد.
غفارزاده خاطرنشان کرد: شرکت آب منطقه‌ای تلاش می‌کند تا به‌صورت متعادل عمل کند، به‌طوری که هم از تولید حمایت کند و هم به حفاظت از منابع آبی بپردازد. وی اضافه کرد که وجود سد علویان در مراغه نقش مهمی در جلوگیری از قطعی آب در این شهرستان داشته و آبیاری باغات نیز در حد معقول انجام می‌شود.
وی با اشاره به تخصیص ۴۸ میلیون مترمکعب آب از سد علویان به بخش کشاورزی منطقه در سال جاری، توضیح داد: در صورت افزایش میزان آب ذخیره شده در پشت سد، امکان افزایش تخصیص آب به بخش کشاورزی نیز فراهم خواهد شد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی افزود: با فرض قیمت‌گذاری هر مترمکعب آب به مبلغ هزار تومان، مجموع ارزش آب تخصیص‌یافته به ۴۸۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. این موضوع باعث ایجاد این سوال می‌شود که آیا بخش کشاورزی منطقه توانسته است چنین درآمدی از این میزان آب حاصل کند؟
غفارزاده ادامه داد: در سطح جهانی، از هر مترمکعب آب به‌طور متوسط حدود سه دلار درآمد کسب می‌شود، در حالی که در کشور ما، درآمد حاصل از هر مترمکعب آب کمتر از نیم دلار است.
وی همچنین بیان کرد که جهاد کشاورزی برنامه‌ریزی‌هایی برای افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی انجام داده است و لازم است که تلاش‌ها به‌منظور افزایش ارزش افزوده در این بخش به‌طور مستمر ادامه یابد.
به گزارش پایگاه خبری هامپوئیل، مدیر امور آب مراغه پیش‌تر اعلام کرده بود که در جنوب آذربایجان‌شرقی، ترسالی بر خشکسالی غلبه دارد و بر اساس تجربیات سال‌های گذشته، باید مشکلی در تأمین منابع آب وجود نداشته باشد. با این حال، نگرانی‌هایی از نظر مصرف آب در بخش کشاورزی مراغه به دلیل گسترش باغات وجود دارد.
عبدالله فرمانی توضیح داد که بارندگی‌ها در این منطقه به‌طور معمول در یک دوره هفت ساله نوسان دارد؛ به‌طوری که در دو یا سه سال از این دوره، خشکسالی و در باقی سال‌ها، وضعیت ترسالی مشاهده می‌شود.
وی تأکید کرد که از نظر میزان بارش و تأمین منابع آبی، سد علویان که آب مورد نیاز مراغه و بناب را تأمین می‌کند، مشکلی خاصی وجود ندارد. اما مشکل اصلی این است که مصرف آب در بخش کشاورزی مراغه به دلیل توسعه باغات در حال افزایش است و این روند می‌تواند تأمین آب در آینده را با چالش‌هایی مواجه کند.
حجم سد علویان به‌طور تنظیمی ۱۲۱ میلیون مترمکعب و به‌طور اسمی ۵۷ میلیون مترمکعب است. در زمان طراحی این سد، پیش‌بینی شده بود که ۱۲۱ میلیون مترمکعب آب برای آبیاری ۱۲ هزار هکتار باغ در نظر گرفته شود. همچنین، برای تأمین آب شرب در دو دوره ۴۰ ساله، ۲۰ میلیون مترمکعب و برای صنعت، ۸ میلیون مترمکعب آب در نظر گرفته شده بود.
در حال حاضر، میزان تخصیص آب به بخش صنعت مراغه به ۸ میلیون مترمکعب رسیده و مصرف آب شرب به ۱۶ تا ۱۸ میلیون مترمکعب در سال می‌رسد. با این حال، در شهرستان مراغه ۲۲ هزار هکتار باغ وجود دارد و توسعه خودسرانه باغات با ارزش افزوده پایین همچنان ادامه دارد.
نظرات کاربران